Казахстан, г. Алмата
КГУ ОШ №117
Учитель истории
Алимкулова Дильнара Рахимовна
Ежелгі дәуір тарихы (алғашқы қауымдық құрылыс) –адамзат баласының алғашқы тарихи даму сатысы болып есептелінеді. Бұл алғашқы адамның пайда болуынан мемлекеттіліктің қалыптасуына дейінгі уақыт аралығын қамтиды.
Археологтар ежелгі заманды келесі: тас дәуірі, қола дәуірі және темір дәуірі кезеңдеріне бөледі. Археологиялық кезеңдеменің негізіне сол дәуірлерде еңбек құралдары мен тұрмыс бұйымдарын жасаудағы қолданған материалдар алынған.
Археологиялық кезеңдеме
Ескертпе: Қазақстан аумағында қазіргі күні тас дәуірінің (Палеолит) екі кезеңі бөлінеді: Ерте немесе Төменгі палеолит және Кейінгі немесе Жоғарғы палеолит. Себебі, Мустье дәуірінің Табылымдары оны жеке-дара бөліп шығаруға негіз бермейді.
Бүгінге дейін Қазақстан аумағында ежелгі адам табылмаған тек тұрақтары мен еңбек құралдары ғана табылған.
Антропологиялық кезеңдеме
Антропология- бұл адам баласының дене бітімін оның қалыптасуын, тұқым қуалаушылығын зерттейтін ғылым.
|
№ |
Негізгі кезеңдер |
Табылған аудандары |
Жасы |
Физиололгиялық мәліметтері |
|
1 |
Австралопитек Хомо хабилис «Епті адам» |
Шығыс Африканың (Кения) Виктория көлі мен Килиманджаро таулары арасындағы Олдувай шатқалынан табылған |
1 млн. 750 мың жыл бұрын Ерте палеолит |
Мидың көлемі 652 куб см |
|
2 |
Питекантроп Хомо еректус «Тік жүруші адам» |
В 1890-91жж. Ява аралынан табылған |
1 млн жыл бұрын Ерте палеолит |
Мидың көлемі 950 куб см |
|
3 |
Синантроп Қытай адамы «Тік жүруші адам» |
В 1927ж Пекин маңындағы Чжоу-коу-дянь үңгірінен табылған. |
1 млн жыл бұрын Ерте палеолит |
Мидың көлемі 950 куб см |
|
4 |
Неандерталдық Хомо сапиенс «Саналы адам» |
В 1891 ж Германиядағы Неандерталь аймағынан табылды. 1938 ж. АН.Окладников Тешик-Таш үңгірінде неандертальдық 8-9 жасар баланың сүйегін тапты. антрополог Герасимов реконструкциясын жасады. |
Б.з.д. 200-40 мың жылдар Орта палеолит |
Мидың көлемі 1300-1400 куб см Бойы 155-156 см. |
|
5 |
Кроманьондық Қазіргіге ұқсас адам |
В 1868 ж. Франциядағы Кроманьон жерінен табылды. |
Б.з.д 40-12 мың жылдар кейінгі палеолит |
Мидың көлемі 1500-1800 куб см Бойы 168-194 см. |
Историческая периодизация:
|
№ |
Основные этапы |
Особенности |
|
1 |
Первобытное (Человеческое) стадо 2 млн-40 тыс лет до.н.э. |
* Эпоха появления и формирования человеческого общества *Для противостояния силам природы, совместного заниятия собирательством и охотой древние люди обьединяются в группы. * Изготовление первых каменных орудий труда. * Основное занятие-собирательство и охота * Люди научились пользоваться огнем. |
|
2 |
Родовая община 40-2 тыс лет до.н.э. |
*Эпоха формирования родственных отношении между членами первобытной стады и зарождения родовой общины *Управление родовой общиной по материнской линии-матриархат. *Развитие хозяственных отношений- охота, собирательство, рыболовство *Основные принципы- общая собственность и равноправие членов общины |
|
3 |
Племеные союзы 2-1 тыс лет до.н.э. |
*Эпоха становления и развития производящих форм хозяйства- скотоводства, земледелия и металлургии. *Распад родовой общины на мелкие семьи *Формирование родов и племенных обьединений *Управление общиной по отцовской линии патриархат *Зарождение имущественного неравенства и частной собственности |
|
4 |
Государство С 1 тыс лет до.н.э. |
* С развитием частной собственности и процесса имущественого неравенства появляется- государство. * С появления государство завершается древний период развития человеческого общества. |
|
|
|
Археологические памятники уйсуней
|
№ |
Основные периоды |
Памятники |
|
1 |
Каратальский период (ІІІ-І вв до.н.э.) |
Каратал, Каргалы, Капчагай, Унгиркора, Кызыл-еспе, Бесшатыр, Утеген, Калкан, Акшокы, Бетагаш, Сарытогай, Кенсай, Бурака, Шелпек |
|
2 |
Семиреченский Период (І-ІІІ вв н.э.) |
Талгар, Бастау, Актас, Сарытау, Узынбулак, Кызылкайнар, Курты, Караша, Шошкалы |
|
3 |
Илийский период (ІҮ-Ү вв н.э.) |
Актас, Унгир кора Шолак жиде |
Археологические памятники канглов
|
№ |
Основные культуры |
Памятники |
|
1 |
Кауынчинская культура |
Актобе, Шаушыкум, Жамантогай, Торебай-тумсук, |
|
2 |
Отырар-Каратауская Культура |
Пушык-мардан, Кокмардан, Костобе, Шаштобе, Кетман-тобе, Шоптобе, Ахайтобе, Мардан-куик, Ботай-тобе |
|
3 |
Жетыасарская культура |
Жетыасар, Алтынасар, Томпакасар, Бидайыкасар, Унгирасар |
|
|
