Казахстан,г. Талдыкорган
Средняя школа №4
Учитель начальных классов
Жаутикова Нұргүл Тоқтарбековна
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға халықымыздың ардақ тұтар азаматы-
ның өнегелі өмірін үлгі ете отырып, ұрпақ сабақтас-
тығында ер тұлғасын анықтай отыра түсінік беру.
Оқушыларды бабалар өмірімен таныстыру, олардың
тарихтан алатын орны, бабалардың қасиетті істерін
үлгі өнеге ету, ұрпақтардың саналы өміріндегі ең бас-
ты кепілдігі, сөздік қорын тіл байлықтарын арттыра
мәнерлеп оқуға жаттықтыру.
Оқушылар елін жерін Отанның сүюге, батырлыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: пікір-алмасу.
Сабақтың әдісі: сұрақ жауап түсіндіру, әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, суреттер,шарлар,үлестірмелер.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың сабаққа әзірлігін тексеру .
Жаңа сабақ: Кіріспе әңгіме.
Бүгінгі біздің өтетін ашық тәрбие сағатымыз ерекше.Себебі бұл сабақ бабаларымыздың ұрпаққа қалдырған өнеге істерімен басталып, елі жері Отаны үшін күрескен батырларымыз бен жалғасып, бүгінгі бабаларымыздың өз сүйген Отанына, еліне деген патриоттық сезімдері мен қандай табысқа жеткені туралы болмақ.
Халық пен елдің әр қилы кезеңдерде ұрпаққа қалдырудағы талғамдарында ала құлалық болғанымен, бәріне ортақ бір түп қазық-ертеңгі,
келер тарихқа барар аманат.Ұрпақ саналы өмірдің ең басты кепілділігі.
Ал, енді балалар, қазір барлығымыз бірге халқымызды елдікке, тірлікке, бірлікке шақыратын Қазақстан Республикасынның мемлекеттік Әнұранның орындайық.
Әнұран
1-оқушы:Арайлап таң атты 2-оқушы:Өзіңдікі –Еліңде
Алтын сәуле таратты. Өзіңдікі-жерің де.
Жарқырайды күніміз Айбынды салтын ел бұзбас,
Жарқырайды даламыз Амандық антын ер бұзбас.
Қайырлы таң, қонақтар.
3-оқушы:Елім үшін өмірде жаңарта алам
Елім үшін өмірде жалғап қалам.
Сен үшін еңбек етер ел салтын
Ел ісін амандық антын алға апарам.
4-оқушы Біздер бұрын көрмеген, 5-оқушы: Амандық болмай ел болмас,
Салт-дәстүрім өлмеген. Етек-жеңі кең болмас.
Үйренеміз дәріптеп, Кең даланың ежелгі,
Заманымыз өрлеген. Бас дәстүр мен салтымыз.
Хор: Бауырласқан тәніміз айбынды,
Бұзылмасын амандық антымыз.
6-оқушы: Өткеніміз қалың таң боп қапталады.
Ұрпақтардың санасында жатталады.
ХҮ ғасырдан санау кезден,
«Қазақ» деген ұлы халық басталады.
7-оқушы: Басталыпты алғашқы дәуір тастан
Бабалар жазған бәрін етіп дастан
Қазақтың бұрынғысын бір қайталап,
Ақтарайық тарихты әуел бастан.
8-оқушы:Елімізде талай батыр, хандар болған,
Әділетпен басқарған солар ғана…
Жәнібек пен Керейден соң көп хан болған,
Ішінде орны ерекше-Абылай дана.
Хор: Егеменді ерікті ел екенбіз айбынды
Жылдан-жылға дамыған салт-дәстүріміз.
Көрініс: Төле би.
Жүргізуші: Төле би бала кезінде Әнет бабаға барыпты.
Төле: «Қалай еткенде бірлік болады, оның күші қандай болмақ?» дегенді сұрайды.
Сонда Әнет баба жауап айтпас бұрын, бір бума шыбық алдырып;
-Балам, мынаны сындырып көрші,- дейді.
Төле: Шыбықты олай-бұлай иіп, сындыра алмайды.
Әнет баба;-Енді сол шыбықты біртіндеп сындыршы.
Төле ортасы буылған шыбықты шешіп, біртіндеп оп-оңай сындырып береді.
Әнет баба. –Бұдан не түсіндің балам?-дейді.
Төле бала.Ынтымағы, бірлігі мықты елді жау да, дау да алмайды.
Бірлігі, ынтымағы жоқты жау да , дау да оп-оңай алады»-дегеніңіз ғой. Бәрекелді, балам, дұрыс таптың.Ел билеу үшін алдымен елді ауыз бірлікке, ынтымыққа шақыра біл.
Жүргізуші:Енді балалар осы көріністің мазмұнын ашатын қанатты сөздер айтайық.
1. Бірлік болмай, тірлік болмас.
2. Ынтымақ болмай іс оң бас.
9-оқушы:Наурызбай батыр-жоңғарларға қарсы күрескен.Қазір Алматы облысы Жамбыл ауданындағы Жалпақтас, Серіктас деген жерде туған.
Ерасыл: Наурызбайдың өмірі жоңғарларға қарсы соғыста өткен.
Аяжан: Абылай ханның ту ұстаушы үш батырының бірі.
10-оқушы :Райымбек батыр жоңғар басқыншыларына қарсы күрескен қазақтың қас батыры 17 жасында ерен ерлік көрсетіп, батыр аталады.
11-оқушы: Дана батыр Бөгенбай! 12-оқушы: Ел есінде сақталған
Қол бастаған қарт батыр, Ерлігі көп толағай
Алғыр тапқыр мәрт батыр, Дарабоз дер аталған
Ұстаз болған Бөгенбай. Қолбасшыұлы Қабанбай
13-оқушы:Таң атып, бүгінгі ертең болар, болған ұлы оқиғаны, тарихты ешқашан, ешкім ұмытпас.Әрқашан да қазақ жері батырларын мақтаныш тұтады.
Мұғалім: Балалар Ұлы Отан соғысына қатысқан біздің бірнеше батыр ағаларымыз бен апайларымыз бар екен. Ол кісілер сендердің әрі біздің болашағымыз үшін қасық қаны қалғанша күрескен. Елің , жерін Отанның қорғады.
Қазір балалар батырлардың Ұлы Отан соғысында көрсеткен ерліктерімен танысамыз.
Сұрақтар қою: Ұлы Отан соғысына қатысқан қандай батырларды білесіңдер? Елін, жерін жаудан азат еткен батырлар кімдер еді?
Төлеген Тоқтаров, Талғат Бигельдинов,Бауыржан Момышұлы,Мәншүк Мәметова, Әлия Молдағұлова т.б.
14-оқушы:Әлиядай анамыз Біз еліктеп өсетін
Бауыржандай атамыз. Батырлары десетін;
Фашистерден Отанды Әлиядай анамыз
Қорғап батыр атанды. Бауыржандай атамыз.
Мұғалім:Сонымен балалар бүгін сендерге Бауыржан Момышұлының өмір баяны туралы айтып танысамыз.
Бауыржан Момышұлы 1910 жылы 24 желтоқсанда Жамбыл облысы, Жуалы ауданы, Көлбастау ауылында туған.Шымкенттегі жетіжылдық интернатты бітірген, бастауыш мектеп мұғалімі, милиция бастығы болды. 1932 жылы Қызыл Армия қатарына шақырылды.1941 жылы Қазақ әскери комиссариатының нұсқаушысы. 1944-1945 жылы Панфилов атындағы 8-гвардиялық дивизияның батальон, плок командирі болды, дивизияны басқарды.
Ұлы Отан соғысы кезінде ұрыс жүргізудегі әскери шеберлігімен, тапқырлығымен ерекше және жеке басының ерен ерлігімен ерекше көзге түсті, Қаһармандық даңқы аңызға айналды. Бауыржан Момышұлының еңбектері мен шығармалары бар; «Москва үшін шайқасы», «Отан үшін ұлы шайқастың үлкен бір шежіресі», «Төлеген Тоқтаров», «Ұшқан ұя», «Адам қайраты» т.б.
Еңбек Қызыл Ту , Халықтар Достығы, 1-дәрежелі Отан соғысы, 2 рет Қызыл жұлдыз «Құрмет Белгісі» ордендерімен, медальдармен марапатталған.
Бауыржан Момышұлы Қазақтың Қаһарманы. Биыл 100жаста.
1982 жылы қайтыс болды. Енді балалар осы Бауыржан Момышұлына арналған тақпақтарымыз, көріністерімізді көрсетіп атамызды еске алайық.
15-оқушы:Бауыржан Момышұлына және қазақ халқының Баукең сияқты ұлдары мен қыздарына қайтпас қаармандықтың сарыны үнемі көне дүние көмейінен Ата-бабалар рухынан келіп құйылып тұр.
16-оқушы:Батыр шықты қазақ деген қауымнан,
Қорықпайтын боран менен дауылдан.
Францияда туылса, болар еді Бонапарт,
Қазақстанда туылып,
Болып қалған Бауыржан.
17-оқушы: Бауыржан Момышұлы 18-оқушы: Маған деген атақты
Жаралғандай жалыннан, Міндет етсең, өзің ал.
Жайсаң батыр Бауыржан Әділетке бас ұрып,
Есейген есімін, У берсең де маған бал.
Жау есінен жаңылған, 19-оқушы:Момышұлы Бауыржан
Бұзып жарып қоршауды Ерлігі-аңыз,аты аңыз
Жолсыз жерден жол салды. Шыққан Қазақстаннан
Достар түгіл, ерлігін Қаһарман батыр атамыз
Қасы да естіп тамсанды.
20-оқушы:Бабамыздан мұра болып келе жатқан арыдан,
Тұлпар туса қасиетті тұяғынан таныған
Батыр баба-қайсар ұлы қазақтың,
Өрелі ой, өшпес жігер бойыңызға дарыған
21-оқуш Елі үшін,жері үшін күрескен, 22-оқушы:Көк жүзінде қолдасын
Ұрпақ үшін бас тартпаған үлестен Ардагерлер қалауы.
Батыр ата қайрат алып өзіңнен «Мәңгі өлкесін алауы»
Шабыттанып жүрегімде жыр ескен. Момышұлы Бауыржан
Мақал мәтелдерден жарыс.
Батыр туса –ел ырысы. Елін сүйген ер болар.
Жаңбыр жауса –жер ырысы.
Болат қайнауда шынығады, Шың ер жеңсе-тасымас
Батыр майданда шынығады. Жеңілсе-жасымас.
Батырға оқ дарымайды,
Батылға жау жоламайды.
Сабақты қорыту: Сонымен балалар бүгін сендермен бірлесе отыра нені
білдік?
Ата-бабамыздың қандай салт-дәстүрлерін білеміз?
Бауыржан Момышұлы қандай болған?
