Қазақстан Республикасы, Ақмола облысы, Көкшетау қаласы
Көкшетау қаласы, (қазақ тілінде оқытылатын) дарынды балаларға арналған №3 облыстық мамандандырылған мектеп-интернаты
Математика пәнінің мұғалімі
Курманалина Алтынай Серікқызы
Есеп шығарудың логика-психологиялық кезеңдері: Есеп шығару барысында қолданылатын негізгі ұғымдар мен схемалар.
Шамалардың өзгерісі және олардың мәндерін салыстыру: «Артық», «кем» қатынастары. Берілген ұғымдар қолданылатын есептер.
Шамалардың тура және кері пропорционалдығы: Пропорция, пропорцияның негізгі қасиеті, пропорция көмегімен шығарылатын есептер. Шамалардың тура және кері пропорционалдығы туралы түсінік. Пропорционал бөліктерге бөлу.
Жұмыс, бірлескен жұмыс: Жұмыс көлемі, жұмысты орындау үшін бір уақытта істелінген жұмыс пен уақыт арасындағы қатынас. Бассейнге және бірлескен жұмысқа арналған есептер типі.
Бөлшектер мен проценттер: Бөлшек ұғымы, процент. Бөлшек пен процентке байланысты есептер: бөлігі бойынша санды табу, санның процентін табу, проценті бойынша санды табу, екі шаманың проценттік қатынасын табу.
Күрделі проценттер: Шығыс проценті, кіріс проценті. Берілген және ізделінді шамалар арасындағы функционалды тәуелділікті ескере отырып есеп шығарудың жалпы алгоритмі.
Қоспалар мен қорытпалар: Концентрация ұғымы (ерітінді концентрациясы, қоспа массасы мен ерітілетін заттар массасының арасындағы функционалды тәуелділік) Есеп шығаруда қолданылатын Пирсон квадраты немесе крест ережесі. Қорытпа (таза металл массасы мен қорытпа массасының арасындағы функционалды тәуелділік).
Қозғалыс: Түзу сызықты қозғалыс: жүрілген жолдың уақытқа қатынасы, қозғалыс жылдамдығы мен уақытқа тәуелділігі. Қарама-қарсы және бір бағыттағы қозғалыстар. Қуып жету және қалып қалу қозғалыстары. Өзен бойымен қозғалыс.
Геометриялық әдіс қолданылатын алгебралық есептер: Үшбұрыштарды шешуге берілген есептер, құраушы күштерді табу.
8-сыныпқа математика пәнінен қолданбалы курс бойынша құрастырылған жылдық күнтізбе жоспарына түсінік хат
(Аптасына — 1сағат, жылына 34 сағат)
Түсінік хат
Іс-жүзінде мәтінді есептерді шешуді көп кездестіреміз. Есеп шығара білу — оқушының математикалық, логикалық және сын тұрғысынан ойлау қабілетінің даму көрсеткіші, мәтінді есептер бастауыш сынып математикасынан бастап барлық орта мектеп математика курсында кездеседі. Бірақ берілген тақырыпқа бөлінетін сағат санының аздығына байланысты оларды өз дәрежесінде меңгеру мүикін бола бермейді.
«Мәтінді есептерді шешу» қолданбалы курсы есеп шығару тәсілдерін тереңдете оқытуды, алгебралық (мәтінді) есептерді шешуде геометриялық әдістерді қолдануды, сонымен қатар орта мектеп математика бағдарламасынан тыс күрделірек, мазмұны комбинацияланған есептерді шығару біліидік дағдысын жетілдіре түседі.
Мақсаттар: есеп шығарудың әдіс-тәсілдерін кеңейту негізінде оқушылардың математикалық материалдарын меңгеруде жағдай туғызу, пәнге тұрақты қызығушылығын тудыру, оқушылардың ой-өрісін кеңейту, өз бетінше ойлау жүйесін жетілдіру, оқушылардың реалды өмірде прцестерді зерттеу біліктілік пен дағдыларын қалыптастыру, функционалды ойлау қабілеттерін дамыту.
Міндеттер:
- есеп шығару әдіс тәсілдері бойынша негізгі білімдерін бекіту;
- есеп типтері мен әдіс тәсілдері бойынша білімдерін қалыптастыру;
- мәтінді есептер шешу біліктіліктерін қалыптастыру;
- жеке тұлғаны дамыту факторы ретінде оқушыларды практикалық іскерлікке баулу.
Курсты меңгеру талаптары.
Оқушылар білуі тиіс:
- бөлшектер және проценттер, процентке берілген негізгі есептер;
- қатынас, шамалардың тура және кері пропорционалдығы;
- табиғатта кездесетін әртүрлі шамалар арасындағы қатынастар (масса мен қөлем, тауар массасы мен құны, жол мен уақыт және т.с.с)
- негізгі типті есеп шығару алгоритмі
Оқушылар орындай білуі тиіс:
- есептің сөздік мәтінін математиканың абстрактілі тіліне аудару;
- есептің математикалық моделін құру (теңдеу немесе теңдеулер жүйесі)
- табылған шешімін зерттеу.
8-сынып математика пәнінен қолданбалы курс сабағының жоспары
(жылына 34 сағат, аптасына 1 сағат)
|
№ |
№ |
Тақырыбы |
Сағат саны |
Мерзімі |
|
|
|
Есептер шығарудың логика-психологиялық кезеңдері |
2 |
|
|
1 |
1 |
Есеп шығару барысында қолданылатын негізгі ұғымдар |
1 |
|
|
2 |
2 |
Есеп шығару барысында қолданылатын негізгі схемалар |
1 |
|
|
|
|
Шамалардың өзгерісі және олардың мәндерін салыстыру |
3 |
|
|
3 |
1 |
«Артық», «кем» қатынастары |
1 |
|
|
4 |
2 |
Берілген ұғымдар қолданылатын есептер |
1 |
|
|
5 |
3 |
Берілген ұғымдар қолданылатын есептер |
1 |
|
|
|
|
Шамалардың тура және кері пропорционалдығы |
3 |
|
|
6 |
1 |
Пропорция, пропорцияның негізгі қасиеттері, пропорция көмегімен шығарылатын есептер. |
1 |
|
|
7 |
2 |
Шамалардың тура және кері пропорционалдығы туралы түсінік |
1 |
|
|
8 |
3 |
Пропорционал бөліктерге бөлу. |
1 |
|
|
|
|
Жұмыс, бірлескен жұмыс |
3 |
|
|
9 |
1 |
Жұмыс көлемі. |
1 |
|
|
10 |
2 |
Жұмысты орындау үшін бір уақытта істелінген жұмыс пен уақыт арасындағы қатынас. |
1 |
|
|
11 |
3 |
Бассейнге және бірлескен жұмысқа арналған есептер типі |
1 |
|
|
|
|
Бөлшектер мен проценттер |
3 |
|
|
12 |
1 |
Бөлшек ұғымы, процент. |
1 |
|
|
13 |
2 |
Проценті бойынша санды табу, бөлігі бойынша санды табу. |
1 |
|
|
14 |
3 |
Санның процентін табу, екі шаманың процентін табу. |
1 |
|
|
|
|
Күрделі проценттер |
5 |
|
|
15 |
1 |
Шығыс проценті. |
1 |
|
|
16 |
2 |
Кіріс проценті. |
1 |
|
|
17 |
3 |
Берілген және ізделінді шамалар арасындағы тәуелділік. |
1 |
|
|
18 |
4 |
Есеп шығарудың жалпы алгоритмі. |
1 |
|
|
19 |
5 |
Есептер шығару. |
1 |
|
|
|
|
Қоспалар мен қорытпалар |
5 |
|
|
20 |
1 |
Концентрация ұғымы. |
1 |
|
|
21 |
2 |
Ерітінді концентрациясы. |
1 |
|
|
22 |
3 |
Қоспа массасы мен ерітілетін заттар массасының арасындағы тәуелділік. |
1 |
|
|
23 |
4 |
Есеп шығаруда қолданылатын Пирсон квадраты немесе крест ережесі. |
1 |
|
|
24 |
5 |
Таза металл массасы мен қорытпа массасының арасындағы тәуелділік. |
1 |
|
|
Қозғалыс |
5 |
|
||
|
25 |
1 |
Жүрілген жолдың уақытқа қатынасы. |
1 |
|
|
26 |
2 |
Қозғалыс жылдамдығы мен уақытқа тәуелділігі. |
1 |
|
|
27 |
3 |
Қарама-қарсы және бір бағыттағы қозғалыстар. |
1 |
|
|
28 |
4 |
Қуып жету және қалып қалу қозғалыстар. |
1 |
|
|
29 |
5 |
Өзен бойымен қозғалыс. |
1 |
|
|
|
|
Геометриялық әдіс қолданылатын алгебралық есептер. |
5 |
|
|
30 |
1 |
Үшбұрыштарды шешуге берілген есептер. |
1 |
|
|
31 |
2 |
Жасырын сандарды табу. |
1 |
|
|
32 |
3 |
Құраушы күштерді табуға берілген есептер. |
1 |
|
|
33 |
4 |
Дөңгелек шеңберінің ұзындығын табуға берілген есептер. |
1 |
|
|
34 |
5 |
Қайталау. |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Оқу курсы тақырыптарының мазмұны
1.Есептер шығарудың логика-психологиялық кезеңдері (2сағат)
Есеп шығару барысында қолданылатын негізгі ұғымдар, схемалар.
2.Шамалардың өзгерісі және олардың мәндерін салыстыру (3сағат)
«Артық», «кем» қатынастары. Берілген ұғымдар қолданылатын есептер.
3.Шамалардың тура және кері пропорционалдығы (3сағат)
Пропорция, пропорцияның негізгі қасиеттері, пропорция көмегімен шығарылатын есептер. Шамалардың тура және кері пропорционалдығы туралы түсінік.
4.Жұмыс, бірлескен жұмыс (3сағат)
Жұмыс көлемі. Жұмысты орындау үшін бір уақытта істелінген жұмыс пен уақыт арасындағы қатынас.
5.Бөлшектер мен проценттер (3сағат)
Бөлшек ұғымы, процент.Проценті бойынша санды табу, бөлігі бойынша санды табу.Санның процентін табу, екі шаманың процентін табу.
6.Күрделі проценттер (5сағат)
Шығыс проценті. Кіріс проценті. Есеп шығарудың жалпы алгоритмі.
Берілген және ізделінді шамалар арасындағы тәуелділік. Есептер шығару.
7.Қоспалар мен қорытпалар (5сағат)
Концентрация ұғымы. Ерітінді концентрациясы.
Қоспа массасы мен ерітілетін заттар массасының арасындағы тәуелділік.
Есеп шығаруда қолданылатын Пирсон квадраты немесе крест ережесі.
Таза металл массасы мен қорытпа массасының арасындағы тәуелділік.
8.Қозғалыс (5сағат)
Жүрілген жолдың уақытқа қатынасы. Қозғалыс жылдамдығы мен уақытқа тәуелділігі. Қарама-қарсы және бір бағыттағы қозғалыстар. Қуып жету және қалып қалу қозғалыстар. Өзен бойымен қозғалыс.
9. Геометриялық әдіс қолданылатын алгебралық есептер (5сағат) Үшбұрыштарды шешуге берілген есептер. Жасырын сандарды табу. Құраушы күштерді табуға берілген есептер. Дөңгелек шеңберінің ұзындығын табуға берілген есептер. Қайталау.
Әдебиеттер:
1.Алгебра- 8 Б.Баймуханов, т.б. Алматы «Мектеп», 2004
2.Сөзді есептерді теңдеу құру арқылы шығару әдістемесі А.Жумадилова Көкшетау, 2007
3. 8сыныптың алгебра пәніне арналған қосымша есептер және кейбір есептердің шығару жолдары. Әдістемелік құрал. Ақмола облыстық БҚБА ҚДИ-ның эксперттік кеңесінің шешімі бойынша баспаға ұсынылған, 2005
4. «Математика және физика» Ғылыми-әдістемелік журналы
5.Алгебра-8 А.Әбілқасымова т.б., Алматы «Мектеп», 2008
