Сабақтың түрі: |
Аралас сабақ |
Жалпы мақсаты: |
Эндокриндік мүшелер жүйесі, ішкі, сыртқы және аралас бездердің түрлері, гипофиз безінің ағзадағы орналасуы, гормоны, қызметі, безінің қызметі бұзылуынан болатын ауытқылар туралы түсінік қалыптастыру, оқушылырдың біімдерін дамыта отырып, шығырмашылық қабілеттерін ашу, гипофиз безінің адам ағзасындағы маңызы туралы өз бетінше ізденуге мүмкіншілік туғызу. |
Нәтиже: |
Оқушылар біледі: Ішкі секреция бездерін анықтайды (А); Гипофиз безінің гормондарын біледі (А); Гипофиз безінің қызметі бұзылуынын болатын ауруларды біледі (А); Оқушылар істей алады: Ішкі секреция бездерінің ағзада орналасқан жерін көрсетеді (В); Гипофиз безі туралы кесте жасай алады (В); Гипофиз безінің ағзадағы маңызын анықтай алады (В); Аралас және сыртқы бездермен салыстыра алады (С); Гипофиз безі туралы өзіндік идеяларын, ойларын ашық айтып, өз көзқарасын білдіре алады (С); |
Көрнекілік: |
Ресурстық парақтар, плакаттар, интерактивті тақта, таратпалар, бағалау парақтары. |
Негізгі идея: |
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдерді қолдана отырып оқушылардың бір-біріне деген сыныптастарынан қолдау таба алатынына сенімділігін арттыру.Өз бетінше оқып үйренуге,өз пайымдауларын жасай алуға дағдыландыру. Өзін-өзі бағалануы. |
Әдіс-тәсіл: |
Жеке, диалогтік оқытудағы топтық әңгіме, «ЖИГСО» әдісі, «Сәйкестендіру» әдісі, критерий арқылы өзін-өзі бағалау, өзара бағалау, рефлексия парағы. |
Тілдік мақсаттары:
№ |
Өзбекше |
Қазақша |
1 |
Ички секреция без |
Ішкі секреция без |
2 |
Эндокрин |
Эндокрин |
3 |
Гипофиз |
Гипофиз |
4 |
Гормон |
Гормон |
5 |
Қалқонча без |
Қалқанша без |
6 |
Айрисимон без (тимус) |
Айырша без (тимус) |
7 |
Эпифиз |
Эпифиз |
8 |
Буйракусти без |
Бүйрекүсті без |
9 |
Ошқозоности без |
Ұйқыбез |
10 |
Жинсий без |
Жыныс без |
11 |
Ўсиш (соматотропин) |
Өсу (соматотропин) |
12 |
Меланин |
Меланин |
13 |
Вазопрессин |
Вазопрессин |
14 |
Окцитоцин |
Окцитоцин |
15 |
Гигантизм (акромегалия) |
Алыптылық (акромегалия) |
16 |
Паканалик |
Ергежейлілік |
Сабақ кезеңдері |
Ресурстар /керек жабдықтар/ |
Бағалау |
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.Кіріспе.
Ұйымдастыру кезеңі 2 мин |
Оқушыларды түгендеу, назарын сабаққа аудару, стикерлер арқылы ішкі, аралас, сыртқы деп топқа бөлу. Психологиялық ахуал туғызу. |
Оқу құралдарын дайындайды, 3 топқа бөлінеді Көңіл-күйін смайликтер арқылы көрсетеді. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ой қозғау . 4 мин |
Интерактивті тақта, слайдтар, өзін-өзі бағалау парақшасы |
Әрбір сұрақтың Тура жауабы 1ұпай |
Суретті сипатта. (қазақ тілінде) |
Суретті сипаттайды |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Үй тапсырмасын тексеру. 6 мин |
Слайдтағы сұрақтар |
Әрбір сұрақтың тура жауабы 1ұпай |
1)Адам ағзасындағы ұлпаларды анықта. 2)Адам ұлпасының басқа тірі ағзалар ұлпасынан ерекшілігі қандай? 3)Эпителий ұлпасының маңызы туралы не айтасыздар?. 4) Дәнекер ұлпасы қай мүшеде орналасқан? 5)Бірыңғайсалалы бұлшықетті көлденеңжолақты бұлшықеттен айырмашылығы. 6)Жүйке ұлпасының қызметі. |
Сұрақтарға жеке-жеке жауап береді. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
2.Жаңа сабақ. 8 мин |
Тірек-сөздер, оқулық, плакат «ЖИГСО» әдісі |
Әрбір тура жауабы 1ұпай |
Оқушыларға сұрақ қою арқылы, жаңа сабақтың тақырыбын ашады,тірек сөздер арқылы қысқаша түсінік беріп,тақырыпты өз бетімен меңгеруге арналған тапсырмалар береді,(мұғалімнің жаңа сабақты түсіндіру өзбек тілінде) Топтарға I — топ Ішкі секреция бездері, гормондар. II — топ Гипофиз безінің құрылысы, қызметі, гормоны. III - топ Гипофиз безінің қызметі бұзылуынан болатын ауытқулар. |
Оқулықтан мәтінмен жұмыс жасайды, мәтінді топ мүшелер оқып, меңгереді, талдайды (қазақ тілінде) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
3.Негізгі бөлім 5-мин. |
Ватман, түсті маркерлер |
Смайликтер арқылы Топтар бір-бірін бағалау |
Топтарға I — топ Ішкі секреция бездері, гормондар. II — топ Гипофиз безінің құрылысы, қызметі, гормоны. III - топ Гипофиз безінің қызметі бұзылуынан болатын ауытқулар. |
Оқушылар тапсырманы орындайды,постер жасайды және қорғайды. Икемдеріне қарай оқушылар сурет салады,әдемі жазады, ойларын түйіндей алады. Қорытынды жасай алады. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
4.Қорытынды. 15 мин
|
АКТ,слайд, кесте |
Әрбір тура жауабы 1ұпай 4 ұпаймен Егер 4-1 1ұпай 4-2 2 ұпай 4-3 3 ұпай 4-4 4 ұпай Әрбір сұрақтың толық жауабы үшін 1 ұпай Әрбір сұрақтың толық жауабы үшін 1 ұпай |
1.«Аяқталмаған сөйлем» әдісі ..........биологиялық белсенді зат. Ішкі секреция бездерінің қызметін реттейтін орталық............ Құрамы нәруыздан тұратын өсу гормонының...........бөлінеді. Тері пигменті ............... түзілуын күшейтеді. Бұл ауруды тек ............емдейді
2. «Сәйкестендіру» әдісі
3. Тестпен жұмыс 1.Ішкі секреция бездері. А) Гипофиз В) Тимус С) Ұйқыбезі Д) Сілекей без Е) Қалқанша 2.Гормон дегеніміз – А) Химиялық заттардың катализаторы В) Ішкі секреция бездерінен бөлінетін сұйықтық С) Дененің түрлі әрекетін реттейтін химиялық зат Д) Дәрі-дәрмек Е) Биологиялық белсенді зат 3.Гипофиздің алдыңғы бөлігінен бөлінетін гормон- А) Меланин В) Акромеглия С) Өсу гомоны Д) Соматотропин Е) Окцитоцин 4.Аралас бездерге жататындар: А) Қалқанша без В) Жыныс бездер С) Гипофиз Д) Ұйқы безі Е) Бүйрекүсті без 5.Мида орналасқан ішкі секреция безі – А) Айырша без В) Ұйқы безі С) Эпифиз Д) Бүйрек үсті бездері Е) Гипофиз 6.Жас сүйектің ұзынынын қарқынды өсуі байқалады. Аяқ — қол сүйектері ұзарып, маңдайы мен бет сүйектері алға шығыңқы болып, тілі ауызына сыймайтын ауруға ұшырайды. Сұрақ: қандай гормон жетіспегенде, не аз бөлінгенде, адамды ауруға шалдықтырады? Себебі____________________________________ |
Топтар өздерінің алдындағы кеспе қағаздарындағы тапсырманы жеке орындайды және интербелсенді тақтадан дұрыс жауаптарын сағат тілімен тексереді. Ұпайларын бағалау парақшаларына белгілейді. Оқушылар сөйлемдерді дұрысымен сәйкестендіреді. Оқушылар кестені толдырады. Топ мүшелері берілген тесттердің ішінен толық бірнеше жауапты дұрыс белгілейді. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бағалау 3минут |
Бағалау парақтары |
Мұғалім әрбір топқа бағалау ресурстарын ұсынады 24-20 ұпай «5» 19-16 ұпай «4» 15-12 ұпай «3» |
Топ басшысы топ мүшелерінің қорытынды балын шығарады және экрандағы баға шкаласына сәйкестендіреді. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кері байланыс «БББ» әдісі 2 мин |
|
Кестенің білдім, білгім келеді бөлімдерін толтырады |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Үйге тапсырма Оқулықтан 42-45 беттерді оқу, 13 сурет, 5 кесте. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||