Казахстан, Павлодарская область, г.Аксу, с.Алгабас

Средняя школа с.Алгабас

Учитель химии и биологии

Болтаева А.К.

Кальций

Мақсаты: П.Ж. орны, атом құрлысы, химиялық қасиеттері туралы мағлұмат беру, қолданылуын қарастыру, топ болып жұмыс істей отыра өздіктерінен тақырыпты ашуға дағдыландыру. Биологиялық маңызын түсіне отырып, денсаулықтарына жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу.

Сабақ барысы: І — ұйымдастыру. (Амандасу, оқушылар назарын сабаққа аудару)

Көздеріңді жұмып, жақсы бірдеңені ойлаңдар. Іштей өзіңе және

Барлығына сәттілік пен жақсы көңіл күй тіле. Көздеріңді ашып, бір- біріңе

Күлімсіреңдер.

Сабағымызды «Мерген» ойынымен бастайық: ( ойын шартымен мен оқимен, ал сіздер «ия» немесе «жоқ» деп жауап бересіңдер. Жеке жұмыс.

- натрий хлориді суда ерімейді. (жоқ)

- Калийдің реттік номері 22; (жоқ)

- Кальцийдің атомды массасы 40; (ия)

- Металл қалыпты жағдайда сұйықтық болып келеді; (жоқ)

- Al(OH)₃ - гидроксид; (Ия)

- Маталдардың валенттілігі ылғида 3 — тен жоғары. (жоқ)

2. «Химиялық сүйіспеншілік» :

Лакмус қышқылға өлердей ғашық болғаны соншалық, оны көргенде қызарып кететін, ал лакмусты ұнататын қызғаншақ сілті оны көгергенше ашуландыратын. Байғыс фенофталин сілтіге деген өз сезімін жасыратын.Бірақ оның күйдіргіш қасиетін біле түра оған тиіп кетсе, танқурай түске айналатын.

- қандай құбылыс туралы айтылып тұр?

3. Жаңа тақырыпқа көшу: ЛЙЬАИЦК Тақырыпты тауып алу керек.

Сыныпты үш топқа бөліп №1- топ: Кальцийдің Пж орны, атом құрлысы,

№2- топ: Табиғатта таралуы.

№3- топ: физикалық қасиеті

Проблемалық сұрақ:

- неге кальций екі валентті?

Лекция: кальцийдің химиялық қасиеті

Проблемалық сұрақ:

- не себепті кальцийді белсенді металл деп атаймыз? Балалардың жауабынан кейін

жай заттармен: күрделі заттармен:

_________________________ _________________________

H₂ C N₂ O₂ Cl₂ HOH H₂SO₄ HNO₃ HCl

CaCl₂ CaCl₂

CaO Ca(NO₃)₂

CaN₂

CaSO₄

CaC

CaH₂ Ca(OH)₂

Қорытынды: кальций белсенді металл, сумен шабытты әрекеттеседі, қышқылдармен әрекеттескенде сутегіні ығыстырып шығарады. Сондықтан ол табиғатта бос күйінде кездеспейді.

Графикалық диктант:

Оқушылар дұрыс тұжырым болса «+», қате тұжырым болса «-» деп қояды.

- Кальций типтік металл

- Кальций гидроксиді қышқылдармен әрекеттеседі;

- Кальций гидроксиді сілтілермен әрекеттеседі;

- Кальций барлық сілтілік металдан да күшті;

- Кальций бордың құрамына кіреді;

- Соңғы энергетикалық деңгейде екі электроны бар;

- Кальций қышқылдық қасиет түзеді.

Жауабы: + + - - + + -

Бекітуге: Кальцийдің адам ағзасындағы биологиялық ролі. әңгіме құрастыру.

Рефлексия: Синквейн құрастыру.

1. Металл
2. Белсенді, сілтілікжер
3. Әрекеттеседі,................
4. Кальций ағза үшін маңызды
5. .................................

- бүгінгі сабақта мен үшін ең маңыздысы не болды?

- Бүл алған білім қай кеде керек болады?

- өзіңді бағала және баға қой.

Үйге тапсырма: Мына шаблондарды қолданып, жарнама құрастырып келіңдер:

Мен…………………….. Металмын,

Мен ең …………………. (қандай)

Өйткені ……………………….

Сынып ____________

Оқушының аты жөні: ______________________________________

Тақырып: ЛЙЬАИЦК

Білу керек: Кальцийдің физикалық, химиялық қасиеттері таралуы мен табиғи қосылыстары.

Білік: Периодтық жүйедегі орны ретінде сипаттау, реакция теңдеулерін жазу,

Түсініктер: сілтілікжер металдар, ғаны (гипс), мрамор, доломит......

«Мерген» ойыны: (Бес балдық шкаламен өзіңді бағала)

Жаңа сабақ:

1. Кальцидің Пж орны.

1. Табиғатта таралуы;

1. Физикалsқ қасиеті;

1. Химиялық қасиеті;

1. Қорытынды.

Графикалық диктант:

Кальцийдің биологиялық ролі:

Бағалау:

Сабағымызды «Мерген» ойынымен бастайық: ( ойын шартымен мен оқимен, ал сіздер «ия» немесе «жоқ» деп жауап бересіңдер. Жеке жұмыс.

- Натрий хлориді суда ерімейді.

- Калийдің реттік номері 22;

- Кальцийдің атомды массасы 40;

- Металл қалыпты жағдайда сұйықтық болып келеді;

- Al(OH)₃ - гидроксид;

- Маталдардың валенттілігі ылғида 3 — тен жоғары.

Графикалық диктант:

Оқушылар дұрыс тұжырым болса «+», қате тұжырым болса «-» деп қояды.

- Кальций типтік металл

- Кальций гидроксиді қышқылдармен әрекеттеседі;

- Кальций гидроксиді сілтілермен әрекеттеседі;

- Кальций барлық сілтілік металдан да күшті;

- Кальций бордың құрамына кіреді;

- Соңғы энергетикалық деңгейде екі электроны бар;

- Кальций қышқылдық қасиет түзеді.

Сабағымызды «Мерген» ойынымен бастайық: ( ойын шартымен мен оқимен, ал сіздер «ия» немесе «жоқ» деп жауап бересіңдер. Жеке жұмыс.

- Натрий хлориді суда ерімейді.

- Калийдің реттік номері 22;

- Кальцийдің атомды массасы 40;

- Металл қалыпты жағдайда сұйықтық болып келеді;

- Al(OH)₃ - гидроксид;

- Маталдардың валенттілігі ылғида 3 — тен жоғары.

Графикалық диктант:

Оқушылар дұрыс тұжырым болса «+», қате тұжырым болса «-» деп қояды.

- Кальций типтік металл

- Кальций гидроксиді қышқылдармен әрекеттеседі;

- Кальций гидроксиді сілтілермен әрекеттеседі;

- Кальций барлық сілтілік металдан да күшті;

- Кальций бордың құрамына кіреді;

- Соңғы энергетикалық деңгейде екі электроны бар;

Кальций қышқылдық қасиет түзеді.