Қызылорда облысы,
Арал ауданы,
Аққұлақ ауылы
Шораева Жаңылбике Жәдігерқызы
№76 негізгі мектеп, бастауыш мұғалімі
Бала тәрбиелеудің ережесі
Нәрестенің өсіп жетілуі кезеңдеріне онымен лайықты қарым — қатынас жасаудың тұрақты нормасы бар. Бұл зңдылықтарды зерттеп білудің ғылыми да, практикалық та мәні зор.
1. Балаңды сүй! Оның қасында барына қуан, ол өз қандай болса, солай қабылда, оны қорлама, оны жәбірлеме, оны өзіне деген сенімділігінен айырма, оны сені жақсы көруіне жайдай тудыр.
2. Балаңды қорға! Оны жаны мен тәніне қауіпті нәрселерден сақта, тіпті –егер қажет болса жеке мүдделеріңді құрбан ет, басыңды қатерге байлай отырып қорға.
3. Балаңа жақсы үлгі бол! Оның бойына дәстүрлі құндылықтарға деген құрмет сезімін дарыт, өзіңе де сол құндылықтарға сәйкес өмір сүр. Балаға жауапкершілік сезіммен қара! Балаға үйі ай тату, қарттарын құрметтеп, жақсы көретін, барлық туған - туысқандарымен және достары етене жақын, әрі шынайы байланысты болуын үлгі ету керек!
4. Балаңмен ойна! Балаңа қажет уақыт бол, оған қалай сөйлеп, қалай ойнау керек ұнаса, солай сөйлеп, солай ойна, оның ойындарына шыңдап деп қой оның ұғым - түйніктер әлеміне бейімдес.
5. Баламен бірге еңбектен! Балаң жұмысқа қатысқысы келсе, оны демеп жібер. Балаң өсіңкіреп қалғанда оған шаруашылыққа қажетті барлық жұмыстарға қатыстырып үйрет. Қолы бос уақытта мектеп ұйымдастырған үйірмелер мен іс — қызмет түрлеріне қатысуға тиіс екендігін ұмытпа.
6. Баланың оңай болмаса да, өз бетімен өмірлік тәжірибе алуына жол қой! Оған, өзінің жеке тәжірбиесін жинақтауға мүмкіндік бер, шамадан тыс қорғаштаған, қауіптің қай қайсысынан да қамсыздандырылған бала көп жағдайда әлеуметтік мүгедекке айналады.
7. Баланы тіл алғыш етіп үйрет! Ата — анасы баланың мінез — құлқын қадағалап отыруға және оның іс — қылықтарын оның өзіне де, басқаларға да нұқсан келтірмейтіндей етіп, бағыттап отыруға міндетті. Баланы белгіленген ережелерді сақтағаны үшін қолпаштап, мақтап отыру керек!
8. Балаға еске түсіруге болатын құндылыққа ие әсерлерді басынан кешіруге мүмкіндік бер!
Бала да үлкендер сияқты, әсерлермен «қоректенеді», олар балаға басқа адамдардың өмір — тіршілігімен және айналадағы дүниемен танысуға мүмкіндік берген дұрыс.