link11011 link11012 link11013 link11014 link11015 link11016 link11017 link11018 link11019 link11020 link11021 link11022 link11023 link11024 link11025 link11026 link11027 link11028 link11029 link11030 link11031 link11032 link11033 link11034 link11035 link11036 link11037 link11038 link11039 link11040 link11041 link11042 link11043 link11044 link11045 link11046 link11047 link11048 link11049 link11050 link11051 link11052 link11053 link11054 link11055 link11056 link11057 link11058 link11059 link11060 link11061 link11062 link11063 link11064 link11065 link11066 link11067 link11068 link11069 link11070 link11071 link11072 link11073 link11074 link11075 link11076 link11077 link11078 link11079 link11080 link11081 link11082 link11083 link11084 link11085 link11086 link11087 link11088 link11089 link11090 link11091 link11092 link11093 link11094 link11095 link11096 link11097 link11098 link11099 link11100 link11101 link11102 link11103 link11104 link11105 link11106 link11107 link11108 link11109 link11110 link11111 link11112 link11113 link11114 link11115 link11116 link11117 link11118 link11119 link11120 link11121 link11122 link11123 link11124 link11125 link11126 link11127 link11128 link11129 link11130 link11131 link11132 link11133 link11134 link11135 link11136 link11137 link11138 link11139 link11140 link11141 link11142 link11143 link11144 link11145 link11146 link11147 link11148 link11149 link11150 link11151 link11152 link11153
Редактор
Должность:Редактор
Группа:Мир учителя
Страна:Россия
Регион:Санкт-Петербург
Тәуелді және тәуелсіз ауыстырғыштар

Несвельдинова Салтанат Мураткановна,

преподаватель специальных дисциплин РГКП "Семипалатинский финансово-экономический колледж"

имени Рымбека Байсеитова г.Семей,Восточно-Казахстанская область,Казахстан

Сабақтың типі: Аралас

Сабақтың түрі: іскерлік ойын сабағы

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Базазлыққұзыреттілік

Өрт кауіпсіздік ережелері мен техникалық қауіпсіздікті сақтау;

Кәсіби біліктілігін модернизациялау мен үздіксіз өзін-өзі жетілдіру кабілеттілігін көрсете білу;

Бағдарлама құруда қазіргі заманғы акпаратгык технологияларды қолдану, мәліметтер корымен жұмыс істеуге арналған бағдарламалар, сайттар кұру;

Әртүрлі ақпарат көзімен жұмысты үйымдастыру- іздеу, өңдеу, сактау және іске қосу;

Жұмысты орындауда ең тиімді жолдарды таңдау, шешім кабылдауды ұжыммен бірлесе отырып шешу;

Қойылған мақсатқа сәйкес өз кызметін жоспарлау мен нақты шешімді орындау;

Алға койылған міндеттерді шешуде алгоритмдеудің ен тиімді жолдарьн анықтау.

Кәсіптік құзыреттілік

Өрт кауіпсіздік ережелері мен техникалық қауіпсіздікті сақтау;

Кәсіби біліктілігін модернизациялау мен үздіксіз өзін-өзі жетілдіру кабілеттілігін көрсете білу;

Бағдарлама құруда қазіргі заманғы акпаратгык технологияларды қолдану, мәліметтер корымен жұмыс істеуге арналған бағдарламалар, сайттар кұру;

Әртүрлі ақпарат көзімен жұмысты үйымдастыру- іздеу, өңдеу, сактау және іске қосу;

Жұмысты орындауда ең тиімді жолдарды таңдау, шешім кабылдауды ұжыммен бірлесе отырып шешу;

Қойылған мақсатқа сәйкес өз кызметін жоспарлау мен нақты шешімді орындау;

Алға койылған міндеттерді шешуде алгоритмдеудің ен тиімді жолдарьн анықтау.

Сабақ мақсаттары

оқытушылық

Тәуелді және тәуелсіз ауыстырғыштар туралы түсінік қалыптастыру, тәуелді және тәуелсіз ауыстырғыштар компоненттерін қолдану, қасиеттерін көрсету, алған білімді тәжірибе жүзінде пайдалана білу

тәрбиелік

Оқушылардың белсенділігін арттыру, жұмыс жасау мақсатында компьютерлік сауаттылыққа, өзара көмектесуге, өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу, болашақ маман ретінде жауапкершілік сезімдерін ояту, өз бетімен ойларын нақты жеткізе білуге қалыптастыру.

дамытушылық

Бағдарламалау тілінде жұмыс жасай білу дағдыларын, ойлау қабілеттерін, өз білімдерін сауатты түрде жеткізе білуді, пәнге деген қызығушылықты дамыту.

Пәнаралық байланыс

Қамтамасыз ететін

Алгоритмдеу және бағдарламалау негіздері

Курс тақырыбы: 3.1 Визуалды бағдарламалау. Delphi ортасы

Сабақтың тақырыбы: №3 Delphi ортасымен танысу

Қамтамасыз етілетін

Пән: Объектілі-бағытты бағдарламалау негіздері

Курс тақырыбы: 3.1 тақырып. Borland C++ Builder ортасында жұмыс

Сабақтың тақырыбы: № 7 Жобаның негізгі файлы. пішім файлы.

№ 8. Модульдер файлдары. Ресурстар файлы.

Сабақтың жабдықталуы

Көрнекілік құралдар

Презентация

Таратпа материалдар

Карточкалар, тапсырмалар

Оқытудың техникалық құралдары

ДК, Borland Delphi 7, мультимедиялық проектор

Әдебиет: негізгі

  1. Культин Н.Б. Программирование в Turbo Pascal 7.0 и Delphi. СПб.:БХВ - Санкт-Петербург, 1999.

Қосымша

  1. Прайс Д. Программирование на языке Паскаль: Практическое руководство. Пер. с англ. - М.:Мир, 1987.
  2. Рюттен Т., Франкен Г. Турбо-Паскаль 7.0. - К.: Торгово-издательское бюро BNV, 1997.

Сабақ мазмұны

Эле-мент№

Сабақ элементі, қарастырылатың сұрақтар,

оқытудың әдістері мен тәсілдері

Қосымшалар, өзгерістер

Ұйымдастыру (4)

1) Кабинеттің сабаққа дайындығын тексеру

2) Компьютерлердің сабаққа дайындығын тексеру

3) Оқушылармен амандасу

4) Оқушыларды түгендеу

5) Сабақтың мақсатымен таныстыру

Іскерлік ойын шартымен таныстыру

Оқушыларға геометриялық фигураларды таңдау ұсынылады:

Домалақ, үшбұрыш, көпбұрыш, тіктөртбұрыш. Фигураларда әр оқушының атқаратын қызметі жазылған.

Домалақ — бөлім бастығы,

Үшбұрыш — есепші,

Көпбұрыш — программист,

Тіктөртбұрыш — менеджер.

„Delphi Sity„ фирмасының қызметлерлерінің міндеттері:

Директор (оқытушы) фирманың жұмысын басқарады.

Бөлім бастығы жұмыс барысын қадағалайды, барлық қызметкерлер

мен бірлесе отырып тапсырысты орындайды.

Программист бағдарламаны құрастырады.

Есепші журналға жиналған ұпайларды тіркейді. (Қосымша 1)

Менеджер орындалған жобаны жарнама етіп тақтада қорғайды.

3.

Сертификаттау

Шарты: Оқушылар бағдарламада қателер тауып, соның нәтижесінде біліктілігін жоғарылату бойынша сертификаттар алады. (Қосымша 2)

Тапсырма: Берілген бағдарламада қате табу керек. Егер 5 оқате табылса — «5»; 4 қате — «4»; 3 қате — «3» ұпай беріледі. (Ұпайларды есепші журналға тіркейді)

Бағдарламада қателер табыңыз:

program ком1;
var a, b, c, d, e, P: integer;
begin
writeln (‘введите стороны пятиугольника’);
readln (a,b,c,d,e);
P:=a+b+c+d+e;
writeln (‘периметр пятиугольника =‘, P);
end.

Бағдарламада қателер табыңыз:
programm ком2;
var x, y: real;
begin;
writeln (‘введите любое число’);
readln (х);
y:=5*х*х-10*х+2;
writeln (‘значение выражения =‘, y);
end.

Жаңа тапсырысты талқылау

Директор, яғни оқытушы тапсырыс берушінің тапсырысың түсіндіреді.

- Бөлім қызметкерлері, бізге тапсырыс түсті, тапсырыс беруші біз бұрын пайдаланбаған компоненттерді қолдануға ұсыныс берді. Олар тәуелді және тәуелсіз ауыстырғыштар. (Қосымша 3)

Тапсырыс

Қарапайым мәтіндік процессор құрыңыз, онда кәріпін ауыстыратын ауыстырғыштар және стильді анықтайты жалаушалар болу керек (сурет 1.):

Сурет. Қарапайым мәтіндік процессор

Жұмыс процесі

Тапсырысты орындау (оқушылар компьютерлерде тапсырысты орындайды)

Тапсырысты қорғау

Бөлімдердің менеджерлері жобаларын қорғайды. (Қызметкерлер тест сұрақтарына жауап береді)

5

Сабақты қорытындылау, оқушыларды бағалау (4 мин)

6

Үйге тапсырма беру (2 мин)

Дузельбаев С.Т. „Основы алгоритмизации и программирования„ стр. 135-139

Оқытушы __________ С.М.Несвельдинова

КЕЛІСІЛДІ

Әдіскер

________ Рахматуллина Р.М.

(қолы) Т.А.Ә.

«___» _____________ 2016 ж.

Дәріс № 7

Пән:Алгоритмдеу және бағдарламалау негіздері

5 бөлім. Delphi-дің негізгі компоненттері. Құрылымдық типтер және оларды Delphi-де ұйымдастыру.

Курс тақырыбы: 5.7. Тәуелді және тәуелсіз ауыстырғыштар.

Сабақтың тақырыбы: №7 Тәуелді және тәуелсіз ауыстырғыштар.

Жоспар:

  1. Тәуелсіз ауыстырғыш
  2. Тәуелді ауыстырғыш

Ауыстырғыштар (жалаушалар) анықталған жиыннан бір ғана мәнді таңдауға мүмкіндік туғызады. Ауыстырғыштар қосылған немесе ажыратылған күйде болады. Ауыстырғыштың күй - жайын тексеріп отырып, программалаушы қажетті операцияларды орындайды.

Delphi ортасы ауыстырғыштармен жұмыс атқару үшін CheckBox, RadioButtonжәнеRadioGroupкомпоненттерін үсынады. CheckBox және RadioButton компоненттері - TbuttonControl класының туындылары, сондықтан оларды кейде бекітілген батырмалар деп атайды: CheckBox -тәуелсіз бекітілген, RadioButton - тәуелді бекітілген.

Тәуелсіз ауыстырғыш

CheckBox - Тәуелсіз ауыстырғыш. Оны шерткенде ауысып отыратын true жәнеfalse мәндері бар Checked (белгіленген) қасиеті пайдаланылады. Тәуелсіз бекітілген ауыстырғыш және оның көрінісі мәтіндік тақырыбы бар төрт бүрыш түрінде шығып тұрады. Егер осы төрт бүрышта қанатша көрініп турса, онда осы опция (үйғарым) қосылып түр немесе жалауша орнатылған деп айтады. Бір батырманың күй-жайы басқа батырмаларға әсер етпейді.

Жалаушаның жоғарыда анықталған екі түрінен басқа үшінші - тиым салынған күй - жағдайы болуы мүмкін. Осы күй - жағдайдың болуы Boolean түріндегі AllowGrayed параметрімен қамтылады, егер оның мәні True болса, онда тышқанды сырт еткізу арқылы жалаушаның үш күй-жайын анықтайтын тәртібін орнатуға болады. Олар - қосылған, ажыратылған және тиым салынған күй - жағдайлар. Тиым салынған ауыстырғыш сұр түспен боялып, төртбұрышта қанатша орнатылып тұрады.

Ауыстырғыштың күй - жайын өзгерткенде onclick оқиғасы туады. Осы оқиғаны өңдеушінің құрамында әдетте ауыстырғыштың күй - жайын тексеру және тағы да басқа қажетті әрекеттерді орындайтын операторлары болуы мүмкін.

CheckBox компонентінің қаситтері:

Қасиет

Суреттеме

Name

Компонент аты. Бағдарламада компонент пен оның қасиеттеріне қатынау үшін қолданылады

Caption

Жалаушаның оң жағында орналасқан мәтін

Checked

Күй, жалаушаның сыртқы түрі:Егер жалауша орнатылса (шаршының ішінде "галочка"), онда Checked = True;

Егер жалауша алып тасталса (шаршының ішінде "галочка" болмайды), онда Checked = False

State

Жалауша күйі. Checked қасиетіне қарағанда, орнатылған, алып тасталған және өткінші күйлерді айыруға мүмкіндік береді. Жалаушаның күйін мына тұрақтылардың біреуі анықтайды:cbChecked (орнатылған); cbGrayed (сұр, анықталмаған күй); cbUnChecked (алып тасталған)

AllowGrayed

Жалаушаның өткінші күйде болуы мүмкін бе екендігін анықтайтын қасиет:

Егер AllowGrayed = False болса, онда жалауша тек орнатылған әлде алып тасталған бола алады;

Егер AllowGrayed = True болса, онда жалауша өткінші күйде бола алады

Left

Жалаушаның сол жақ шекарасынан пішімнің сол жақ шекарасына дейінгі аралық

Top

Жалаушаның жоғарғы шекарасынан пішімнің жоғарғы шекарасына дейінгі аралық

Height

Түсіндірме мәтін шығарылатын жолақтың биіктігі

Width

Түсіндірме мәтін шығарылатын жолақтың ені

Font

Қаріп, түсіндірме мәтінді көрсетуге қолданылатын қаріп

ParentFont

Ата-аналық пішім қаріпінің қасиеттерін мұраға алу белгісі

Checked жалаушының күйін анықтауға болады. Үнсіз жағдайда ол False мәнін қабылдайды, жалауша алынып тасталған. Тышқанды шерту арқылы жалаушаның күйін ауыстыруға болады. Егер жлауша алынып тасталған болса (қосылмаған), онда шерткеннен кейін ол орнатылады (қосылған), және керісінше. Содан кейін Checked мәні өзгертіледі.

Жалаушаны өзгертуге болмайтындай қалдыру үшін Enabled мәнін False қылдырып орнату керек(қорғаныс қою).

Қорғанысқа қойғаннан кейін оның мәні қорғанысқа дейінгі күйін сақтайды, яғни осы жалауша орнатылған немесе алып тасталған күйде болуы мүмкін. Орнатылған немесе алып тасталған екі күйден басқа, жалауша үшінші күйдеде болуы мүмкін жалаушаның күйін өзгертуге болмайды. Бұл күйдің болуы немесе болмауы Boolean типті AllowGrayed қасиеті басқарады. Егер оның мәні True болса, онда тышқанның батырмасын шерткен кезде жалаушаның үш күйдің арасындағы циклдық ауысу өтеді: орнатылған, алынып тасталған және өзгертуге болмайтын. Өзгертуге болмайтын жағдайда жалаушаның түсі сұр болады, ал тік бұрышта қанат белгісі болады.

TCheckBoxState типі State жалаушаның анализбен орнатудың үш күйінің бір мәнін атқарады. Ол келесі мәндерді қолданады:

cbChecked (жалауша қосылмаған)

cbGrayed (жалауша қосылған)

cbUnchecked (жалаушаға қатынас алмаймыз).

CheckBox жалаушасы ауыстырып қосқанда өзінің күйін бейнелейді.

RadioButton - Тәуелді ауыстырғыш. Ол бірнеше нұсқадан біреуін ғана таңдау үшін қолданылады. Сол мақсатта компонент кем дегенде бір немесе бірнеше сондай компоненттермен бір топқа бірігеді. Компонентті шерткенде ол ерекшеленеді және бұрын таңдалған ерекшелеу алынып тасталады. Мұның да Checked қасиеті бар.

RadioButton компоненті тәуелді батырма болып табылады, оның күйі топтың басқа батырмаларының күйімен анықталады. Компоненттің қасиеттері 2.6 кестеде көрсетілген.

Егер диалогтық терезеде ауыстырғыштардың бірнеше тобын құру керек болса, онда әр топты RadioGroup компоненті деп алу керек.

RadioButton компонентінің қасиеттері:

Қасиет

Суреттеме

Name

Компонент аты. Бағдарламада компонент пен оның қасиеттеріне қатынау үшін қолданылады

Caption

Батырманың оң жағында орналасқан мәтін

Checked

Күй, батырманың сыртқы түрі:

Егер батырма таңдалса, онда Checked=True;

Егер батырма таңдалмаса, онда Checked=False

Left

Жалаушаның сол жақ шекарасынан пішімнің сол жақ шекарасына дейінгі аралық

Top

Жалаушаның жоғарғы шекарасынан пішімнің жоғарғы шекарасына дейінгі аралық

Height

Түсіндірме мәтін шығарылатын жолақтың биіктігі

Width

Түсіндірме мәтін шығарылатын жолақтың ені

Font

Түсіндірме мәтінді көрсетуге қолданылатын қаріп

ParentFont

Ата-аналық пішім қаріпінің қасиеттерін мұраға алу белгісі

Ауыстырып қосқыштың басқару саны мен аттарын, Items мәнінің көмегімен шығарылады, яғни топтағы әр ауыстырып қосқышқа кіруге болатындай жасайды. Массивте есептік жол 0 басталады: Items[0], Items[1] және т.б. Add мен Delete арқылы жолдарды монипуляциялауға мүмкіндік береді.

ItemIndex мәні арқылы әр ауыстырып қосқышқа рұқсат алуға болады. Топтағы осы уақытта таңдаулы ауыстырып қосқыштың номері беріледі. Осы күй таңдаулы ауыстырып қосқышқа немесе анықтауға қойылады. Үнсіз жағдайда ItemIndex мәні -бір болады.

Columns бағана санын береді, топта ауыстырып қосқыштар қанша бағанадан тұратынын көрсетеді.

Ауыстырып қосқыштар белгілі бір жиынның ішінен қандай да бір мәнді таңдауға мүмкіндік жасайды. Ол қосылған күйде немесе қосылмаған түрде болады. Ауыстырып қосқыштармен жұмыс жасау үшін Delphі-де RadіoGroup компоненттері қызмет етеді. Ол компоненттер палитрасының Standart бетінде (пиктограммасы) орналасқан. RadіoGroup компонентінің қасиеттері:

Сhecked –жалаушаның күйін анықтау қасиеті;

Іtems– ауыстырып қосқыштар саны мен олардың атауларын басқару;

Columns– ауыстырып қосқыштарды баған бойынша орналастырады немесе бағандарға бөледі;

ІtemІndex– жеке ауыстырып қосқыштарға рұқсат алу үшін пайдаланатын қасиет.

Оқытушы: С.М.Несвельдинова

Үй тапсырмасын сұрау:

Тапсырма: Берілген бағдарламада қате табу керек. Егер 5 қате табылса — «5»; 4 қате — «4»; 3 қате — «3» ұпай беріледі.Алған ұпайлары бойынша студенттерге сертификат беру.

Бағдарламада қателер табыңыз:

program ком1;
var a, b, c, d, e,P: integer;
begin
writeln (‘введите стороны пятиугольника’);
readln (a,b,c,d,e);
P:=a+b+c+d+e;
writeln (‘периметр пятиугольника =‘, P);
end.

Бағдарламада қателер табыңыз:
programm ком2;
var x, y: real;
begin;
writeln (‘введите любое число’);
readln (х);
y:=5*х*х-10*х+2;
writeln (‘значение выражения =‘, y);
end.

Үй тапсырмасын сұрау:

Тапсырма: Берілген бағдарламада қате табу керек. Егер 5 қате табылса — «5»; 4 қате — «4»; 3 қате — «3» ұпай беріледі.

Бағдарламада қателер табыңыз:

program ком1;
var a, b, c, d, e, P: integer;
begin
writeln (‘введите стороны пятиугольника’);
readln (a,b,c,d,e);
P:=a+b+c+d+e;
writeln (‘периметр пятиугольника =‘, P);
end.

Бағдарламада қателер табыңыз:

programm ком2;
var x, y: real;
begin;
writeln (‘введите любое число’);
readln (х);
y:=5*х*х-10*х+2;
writeln (‘значение выражения =‘, y);
end.

Оқытушы: С.М.Несвельдинова

Бекіту сұрақтары:

1. Ауыстырғыштар компоненттерін атаңыз?

A)CheсkBox, RadioButton

B)MainMenu, PopupMenu

C)Button, BitBtn, SpeedButton

D)барлығы

2. Тәуелсіз ауыстырғыш компоненті?

A) RadioButton және RadioGroup

B) CheсkBox

C) MainMenu

D)барлығы

3. Ауыстырғыштың жалаушасының күйін анықтау үшін қандай қасиет пайдаланылады

A)Enabled

B)Visible

C)Сhecked

D)State

4. State қасиетінің cbUnchecked мәні қандай күйді анықтайды?

A) жалауша қосылған

B) жалаушаға қатынас алмаймыз

C) жалауша қосылмаған

D) ешқандай

5. Ауыстырғыштың жалаушасы қосылғаның анықтайтын қасиет?

A)Grayed

B)Visible

C)Items

D)Checked

6. Тәуелді ауыстырғыш компонентті атаңыз

A) ChekBox

B) MainMenu

C) RadioButton

D)барлығы

7. Тәуелді ауыстырғыштарды топтастыратын контейнер болып табылатын компонент қалай аталады?

A)RadioGroup

B) ChekBox

C) MainMenu

D)барлығы

8. Жеке ауыстырғышқа өту үшін қандай қасиетті таңдаймыз?

A) ІtemІndex

B) Enabled

C) Visible

D) State

9. Columnsқасиеті қай компонентке тән?

A) RadioButton

B) CheсkBox

C) RadioGroup

D) барлығы

10.Іtems қасиеті -

A) ауыстырғыштар саны мен олардың атауларын басқару;

B) ауыстырып қосқыштар саны

C) атауларды басқару

D) қорғаныс қою

Наши услуги



Мир учителя © 2014–. Политика конфиденциальности