link7938 link7939 link7940 link7941 link7942 link7943 link7944 link7945 link7946 link7947 link7948 link7949 link7950 link7951 link7952 link7953 link7954 link7955 link7956 link7957 link7958 link7959 link7960 link7961 link7962 link7963 link7964 link7965 link7966 link7967 link7968 link7969 link7970 link7971 link7972 link7973 link7974 link7975 link7976 link7977 link7978 link7979 link7980 link7981 link7982 link7983 link7984 link7985 link7986 link7987 link7988 link7989 link7990 link7991 link7992 link7993 link7994 link7995 link7996 link7997 link7998 link7999 link8000 link8001 link8002 link8003 link8004 link8005 link8006 link8007 link8008 link8009 link8010 link8011 link8012 link8013 link8014 link8015 link8016 link8017 link8018 link8019 link8020 link8021 link8022 link8023 link8024 link8025 link8026 link8027 link8028 link8029 link8030 link8031 link8032 link8033 link8034 link8035 link8036 link8037 link8038 link8039 link8040 link8041 link8042 link8043 link8044 link8045 link8046 link8047 link8048 link8049 link8050 link8051 link8052 link8053 link8054 link8055 link8056 link8057 link8058 link8059 link8060 link8061 link8062 link8063
Тулеубаева Айгуль Астановна
Должность:учитель казахского языка и литературы
Группа:Посетители
Страна:Казахстан
Регион:Костанайская область, Тарановский район, село Тарановское
Открытый урок по казахскому языку "Салалас құрмалас сөйлем туралы түсінік".

Сабақтың тақырыбы: Салалас құрмалас сөйлем туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты: Салалас құрмалас сөйлем , оның жасалу жолдары туралы ұғым беру. Өтілген материалдарды қайталай отырып, оқушылардың алған білімдерін жүйелеу, бекіту, алған білімдерін еске түсіру.

Сабақтың дамытушылық мақсаты: Ынта қойып тыңдау, жазу, талдау машықтарын қалыптастыру, сөздік қорын, сөз байлығын дамыту, талдау және салыстыра білу дағдыларын қалыптастыру.

Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Елін, туған жерін сүюге, қадірлеуге тәрбиелеу, патриоттық сезімдерін ояту.

Сабақтың әдіс — тәсілдері: интерактивтік оқыту әдісі, сұрақ — жауап, сатылай кешенді талдау жұмыстары.

Сабақтың көрнекіліктері: интерактивті тақта, слайд, плакат, кеспе карталар.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезі.

1.Оқушыларды тексеру.

2.Оқушыларды топқа бөлу.

Тілімді алса сұлтаным,

Бұл сапарға бармасын.

Бұл олжадан алмасын.

Көп жылады дегейсің,

Үйдегі нашар жолдасың!

Сұлтаныма сәлем де,

Тілімді алса бармасын,

Біз байлаған тұлпарда.

43 күндік кемдік бар?

Үзінді қай жырдан алынған? Қай тұлпар туралы айтылып тұр?(Тайбурыл)

Осы кезде шапқылаған ат дүбірі еміс — еміс естілгендей болды да, іле: «Қарағым, қарағым!» деген иесінің дірілдеген даусы дәл құлағының түбінен шықты.Ақтық рет ышқынып, басын көтеріп алған ол сары аттан домалай түсіп, тізерлеп отыра кеткен Ақанның құшағына жағын төседі. «Айдалада жалғыз қалдырмай жеттің бе, үлгердің бе? Менің қазам енді жеткен шығар, ризамын саған, бақыл бол!» деп кісінеген оның ашық қалған көзінде мөлтілдеген жас төгілмей тұнып тұр.Ақанның көзінен бір тамшы жас өлі көзге үзіліп түскенде, жан біткендей дір етті. Ақан аһ ұрып, он жыл серік болған аяулы досының жансыз көзін жапты.

Үзінді кім туралы?(Құлагер)

Ертеңіне бұл хабарды естіген жайлаудағы жұрт, оны көру үшін жан — жақтан ағылып жатты.Соғыс әлі бітпеген, халықтың қам көңіл кезі ғой, бейне майданнан тағы бір жаралы жауынгер оралғандай ғаріп күйге түскен есіл жануарды көргенде, көздеріне жас алып, жыламаған ешкім қалмады.

Кімнің шығармасы? (Қ.Жұмаділов «Қозыкүрең»)

І топ. «Тайбурыл»

ІІ топ. «Құлагер»

ІІІ топ. «Қозыкүрең»

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.

1.Ұяшық астында жасырынған сұрақтарға жауап беру.

1

2

3

4

5

6

1.Сөйлем дегеніміз не? Ол айтылу мақсатына қарай қалай бөлінеді?

2.Сөйлем құрылысына қарай қалай бөлінеді? Жай сөйлем дегеніміз не?

3.Жай сөйлемнің түрлерін ата.Жақты, жақсыз сөйлем дегеніміз не?

4.Жалаң, жайылма сөйлем дегеніміз не?

5.Толымды, толымсыз сөйлем дегеніміз не?

6.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Ол қалай бөлінеді?

2.Жасырынған сөз.

1

С

2

И

3

Н

4

Т

5

А

6

К

7

С

8

И

9

С

1.Тұрлаулы мүше?

2.Екі я одан да көп адамның сөйлескен сөзі.

3.Толықтауыштың бір түрі.

4.Оқшау сөз.

5.Құрмалас сөйлемнің бір түрі.

6.Тыныс белгісі.

7.Жай сөйлемнің бір түрі.

8.Сөздердің байланысу түрлерінің бірі.

9.Сабақтас құрмаластағы тиянақты сөйлем.

ІІІ.Жаңа сабақты түсіндіру.

1.Құрмалас сөйлем туралы, оның түрлерін еске түсіру.(плакатты пайдалану)

2.Салалас құрмалас сөйлем,оның жасалу жолдары туралы айту.

А ) Құрамындағы жай сөйлемдерінің баяндауыштары тиянақты болып, өзара тең дәрежеде байланысқан құрмалас сөйлемнің түрін салалас құрмалас сөйлем дейміз.

Мысалы: Қазақ мемлекеті өз тәуелсіздігін алғаннан бері әлемдік қауымдастықтың біразына мүше болды, көптеген елдермен елшілік қарым — қатынас орнатты.

Ә ) Салаластың құрамындағы жай сөйлемдер өзара 2 түрлі жолмен байланысады.

1)Мағыналарының жақындығына қарай іргелес тұрып та, ұласпалы(тиянақсыз) интонация арқылы да байланысады.

Мысалы: Мен тәуелсіз елімнің гүлденуіне, көркейе беруіне өз үлесімді қосамын, халқымның жарқын болашағына сенемін.

2) Салаластың құрамындағы жай сөйлемдер өзара жалғаулық шылаулар арқылы байланысады.

Шылаулар

Салаластың түрлері

1

2

3

4

5

Да,де,та,те,әрі,және

Бірақ,алайда,дегенмен,сонда да,әйтсе де

Өйткені,себебі,сондықтан,неге десеңіз

Не болмаса

Кейде,бірде,біресе

Ыңғайлас мәнді

Қарсылық мәнді

Себеп — салдар мәнді

Талғау мәнді

Кезектес мәнді

Мысалы: 1.Тәуелсіздік арқасында қазақтың асыл арманы әнге айналды және өзге дербес елдермен тереземіз теңесті.

2.Еліміздің болашағы келер ұрпақтың қолында, сондықтан қазіргі қазақ жастары терең білім алуға, мәдениетті адам болуға ұмтылуы тиіс.

ІV.Сабақты бекіту.

1.Кітаппен жұмыс.

96-жаттығу.

1)Берілген мақал — мәтелдердің екінші сыңарын өздерің ойлап тауып, салалас құрмаласқа айналдырып жазыңдар.

І топ. 1 — 5 сөйлем.

ІІ топ. 6 — 10 сөйлем.

ІІІ топ. 11 — 15 сөйлем.

2) Тұрлаулы мүшелердің астын сызыңдар.

2.Талдау жұмыстары.

І топ.Синтаксистік сатылай кешенді талдау жасау.

1991 жылы Қазақстан өз Тәуелсіздігін алды, бірінші президент сайланды.

ІІ топ. «Тәуелсіздік» сөзіне дыбыстық мінездеме бер.

ІІІ топ. Синтаксистік сатылай кешенді талдау жасау.

Біз Қазақстанда тұратынымызды мақтан етеміз.

3. «Білімпаздардың қалашығы». Сәйкестендіру тесті.

Сабақтас құрмалас сөйлем

3.Адамның жақсы,бақытты өмір сүруі көп жағдайда Отанға деген сүйіспеншілігіне байланысты.

Жалғаулықты салалас құрмалассөйлем

Жалаң сөйлем

1.Қазақстан Республикасы ұлан — байтақ жерді алып жатыр, ол ұлан — ғайыр кең өлке.

2.Отан деген сөзді күнде естиміз, себебі Отан дегеніміз — адамның туып өскен жері.

Наши услуги



Мир учителя © 2014–. Политика конфиденциальности