Казахстан, Северо-Казахстанская область, Айыртауский район, с. Новоукраинка

КГУ "Рудная средняя школа"

Учитель казахского языка и литературы

Абжанова Орал Магопаровна

"Қазақ тілі - қазақ халқының ана тілі"

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: сөздік қорын байыту, сөз мәдениетіне, сөйлеу мәдениетіне үйрету

Дамытушылық: қазақ тілінің мәртебесін көтеру, оқушыларды тез ойланып, жауаптарын тиянақты, жүйелі айтуға үйрету, еркін сөйлеуге баулу.

Тәрбиелік: ана тіліне деген құрмет, басқа ұлт өкілдерімен бірлігімізді нығайту, Отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Көрнекілігі: интерактивті тақта, мақал-мәтел, тіл туралы заң.

Түрі: аралас сабақ

Әдісі: сұрақ- жауап, ойын, қорғау.

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу.

Психологиялық дайындық

«5» болсын алар бағамыз

Біліммен бақыт табамыз

Өнерменен өрістеп

Өсе берсін санамыз.

II. Үй жұмысын тексеру: Өлеңді мәнерлеп оқу «Ана туралы жыр» 18 бет.

III. Жаңа сабақ: Оқушылар интерактивті тақтаға қарап өлеңді тыңдап, сабақтың тақырыбын ашады.

Қазақ тілі -өз тілім , ана тілім,

Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім.

Қастерлейді ұл-қызың мәңгі сені,

Болашағым, бақытым, дана тілім.

-Осы өлеңде не туралы айтылып жатыр?

-Дұрыс, қазақ тілі туралы. Ал, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Қазақ тілі - қазақ халқының ана тілі.

1. Кластер толтыру арқылы «Қазақ тілі қандай?» деген сұраққа жауап береміз.

Қазақстан Республикасының Тіл туралы Заңы 1997 жылы шілде айында қабылданды. Осы Заңның 1-тарауының 4-бабында «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі-қазақ тілі» делінген.

Мемлекеттік тілді меңгеру Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы.

2. Сөздікпен жұмыс:

Мәртебе- статус; Мәлім — известно;

Мұра –наследие; Өкілдері –представители;

Нышан — символ; Қабылданды –был принят

3. Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.

4. Дәптермен жұмыс. Тапсырма:

1. Синоним дегеніміз не?
2. Синонимдік қатарын тап.

Парыз- қатынас-

Меңгеру- ұлт өкілдері-

Тарау- болашақ-

Заң - құрметте-

1. 2 оқушы тіл сөзін септейді, тәуелдейді.

5. «Ойлан, тап» кезеңі. Мақал-мәтелдерді толықтыру.

«Өнер алды -................»

«Жақсы сөз-..................»

«Айтылған сөз-................»

«Мағынасыз сөз болмайды,мақалсыз ...............»

1. 6. Грамматикалық уақыт. Сөйлем тақырыбын қайталау.
2. Сөйлем нені білдіреді? /Сөйлем тиянақты бір ойды білдіреді\
3. Сөйлем қандай 3 топқа бөлінеді? / сөйлем айтылу мақсатына қарай, құрамына қарай, сөйлем мүшелерінің қатысуына қарай бөлінеді\
4. Айтылу мақсатына қарай сөйлем түрлерін атаңдар /хабарлы, сұраулы,лепті,бұйрықты сөйлемдер\
5. Құрамына қарай сөйлем түрлерін атаңдар/жай сөйлем, құрмалас сөйлем\
6. Сөйлем мүшелерінің қатысуына қарай сөйлем түрлері қандай болады?/ жақты-жақсыз сөйлем, жалаң-жайылма сөйлем, толымды-толымсыз сөйлем, атаулы сөйлем\
7. Сөйлем мүшелері қандай 2 топқа бөлінеді? /тұрлаулы мүшелер, тұрлаусыз мүшелер\
8. Тұрлаулы мүшелерді атаңдар /бастауыш,баяндауыш\
9. Тұрлаусыз мүшелерді атаңдар/толықтауыш,пысықтауыш.анықтауыш\

Тапсырма:

Қазақ тілі, ана тілі туралы сөйлем құрастырып жазындар.

Үй жұмысы: «Тіл тағдыры –ел тағдыры» тақырыбына шығарма жазу.

Бағалау. Қорытындылау.

Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.

Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.

Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.

Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.

Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.

Мәтінмен жұмыс.

Қазақ тілі-қазақ халқының ана тілі.

Сонымен бірге, Қазақстанда туып-өскен кейбір халық өкілдері ішінде

қазақ тілін ана тілім деп есептейтіндері де бар.

Қазақ тілі-ұрпақтан ұрпаққа жеткен мәдени мұра.

Қазақ тілі халқымыздың белгілі ақындарының жыры болғаны мәлім.

Қазақ тілі -өз мәртебесін алған тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі.

Мәтінді оқып, мазмұндау, сұрақтар қою.