Казахстан, Западно-Казахстанская область, Теректинский район
Анкатинская средняя школа
Учитель географии
Султанов Д.А.

Бүгінгі таңда оқу үрдісін сапалы,әрі тиімді өткізудің басты алғышарттарының бірі әртүрлі инновациялық технологияларды ұтымды пайдаланып сабақ беру болып табылады.Солардың бірі — ақпараттық технология.Ақпараттық технологияны оқу үрдісінде пайдаланудың негізгі көзі сабақ барысында компьютерді пайдалану,интерактивті тақталарды қолдану болып табылмақ.

Даму аймағындағы дербес компьютерлердің өсу үрдісі,педагогтарды компьтерді үйрену жолына түсірді.Үйренудің арнаулы бағдарламаларымен қаруланған компьтерлер дидактикалық тапсырмалардың барлығын дерлік орындауға мүмкіншілік береді.

Ақпараттық технологияны қолдану ерекшеліктері мен маңыздылығы.

Ресей ғалымдары О.И.Агапова, О.А.Кривошеев, А.С.Ушаков компьютерлік оқыту технологиясын 3 деңгейін бөліп көрсетеді:

• 1 деңгей. Білім беруде сапаны арттыру мен ұғымдарын қадағалауды күшейтуде компьютер қолданылады.
• 2 деңгей. Интерактивті тақтаны компьтерлік программалар арқылы пайдалана отырып, білім беру жүйелері негізін жан –жақты зерттелген, шынайы өмір құбылыстармен байланыстара қолданылады.
• 3 деңгей. Компьтерлік оқыту технологиясы көмекші оқыту технологиясы ретінде емес, негізгі қажеттіліктердің біріне айналады.

Ақпараттық технологиялардың тиімді жақтары.

• Ø Қашықтықтан білім алу мүмкіндігін туындауы;
• Ø Қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі;
• Ø Экономикалық тиімділігі жоғарғы (бару, келу, материалдық шығынды қажет етпейді)
• Ø Білім сапасын арттыруға әсер етеді;
• Ø Көзбен көріп, қолмен ұстау, немесе құлақпен есту мүмкіндіктері болмайтын табиғаттың түрлі физикалық, химиялық, биологиялық тәжірибе нәтижелерін көріп, білуге мүмкіндік береді.
• Ø Оқушының ой –өрісін, дүниетанымын кеңейтуге ықпалы зор

Қазіргі заманда елдің бәсекеге қабілеттілігі оның азаматтарының парасаттылығымен анықталады,сондықтан білім беру жүйесі болашақтың талабына сәйкес дамуы тиіс.Ал білім беру жүйесінде тәуелсіз бағалау элементтерін қамтитын,ұлттық білім беру сапасын бағалау формасының бірі-ҰБТ болып табылады.

ҰБТ дегеніміз –мемлекеттің, қоғамның және тұлғаның қажеттілігіне сәйкес келетін бүгінгі білім сапасын көтерудің басты бағыты болып табылады.

ҰБТ өткізу қажеттілігі:

білім беру ұйымдарын объективті бағалау, олардың нақты рейтингісін көрсету, оқушылардың және мұғалімдердің білім алудағы жоғарғы нәтижелеріне талпынысын тудыруға ынталандыру.

ҰБТ — ның мақсаты:

ҰБТ-жоғарғы білім алуға барлық мектеп бітірушілердің тең дәрежеде қол жеткізуі, білім берудің сыртқы тәуелсіз бағалау жүйесін құру.

ҰБТ –ның жоғарғы нәтижесі 11- сыныпта ғана пайда болмайды.Қазіргі мектепте мұғалімнің өз еңбегінің нәтижесіне деген жауапкершілігі қалыптасқан.ҰБТ- ге дайындаудың басты тұлғасы- оқутышы.

Мұғалімге қойылатын талаптар:

-Оқушылардың білім алу себептерін айқындау,

-Пәндік оқытуды ұйымдастыру,

-Тиімді технологияларды қолдану

ҰБТ –ге дайындалуға қойылатын мақсаттар:

- Оқушылар сабақта алған білімдерін өмірде қолдана білуге тиіс;

- ҰБТ –ге сапалы дайындық ұйымдастыру;

- Оқушыларды 100 пайыз оқу үлгеріміне талаптандыру;

- ҰБТ-ның сапасын және орташа ұпайын жоғарылату

ҰБТ нәтежесіне нелер әсер етеді?

- Күнделікті жүйелі жұмыс ұйымдастыру;

- Интерактивті технологияларды қолдану;

- Жеке тұлғаның даралығын дамыту;

- Оқушылардың білім алу себептерін қалыптастыру.

Мұғалімнің жұмысында көп қиындық тудыратын орташа оқитын оқушы емес,потенциалды және қауіп тудыратын балалар,өйткені тест сұрақтары орташа оқитын оқушыларға бағытталған.Оқушылардың жеке ерекшеліктерін және білім сапасын көтеру жұмыстарын келесі кезеңдерден көруге болады:

1 — кезең. Диагностикалық

- Бақылау жұмыстарын өткізу арқылы оқушылардың білім деңгейлерін аңықтау;

- Өткен жылдағы ҰБТ нәтижесі мен байқау тестілердің сараптамаларын жасау арқылы қиындық тудыратын мәселелерді аңықтау;

- ҰБТ –ді өткізу ережелерімен және ұсыныстармен танысу.

2- кезең. Практикалық

- Оқулықпен жұмыс (электронды оқулық);

- Атлас, карталармен жұмыс (электронды карталар, ғаламтор);

- Күрделі тақырыптар бойынша деңгейлік тапсырмалар;

- Топтық және жеке дайындық.

3- кезең. Аналитикалық

- Мониторинг;

- Қатемен жұмыс парағын жүргізу;

- Психологиялық тренинг ұйымдастыру және өткізу.

Өзімнің іс — тәжирибемде диагностика кезенінде:

1. Курс бойынша тесттермен жұмыс ( 6-11 сынып)

2.Тақырып бойынша тесттермен жұмыс (7-сынып “Антарктида”)

3. Қиын тақырыптарды топтастыра отырып, сол тақырыптармен қосымша жұмыстар жүргізу.

Практикалық кезеңінде:

*1. Оқулықпен жұмыс. Электронды оқулықтар.

• 2. Географиялық объектілерді, елдерді картадан (электронды картадан) көрсету.
• 3. Ғаламтормен жұмыс. Қосымша тесттілеу : www.ymnik.kz. www.testnik.kz.

Қосымша ақпарат көздері:

http://geograph.ucoz.kz География мұғалімдеріне арналған қазақстандық сайт.

http://aboutkazakhstan.ucoz.kz/ Қазақстан жайындағы сайттың беті.http://www.kazakhstan.orexca.com/rus/cities -Қазақстан қалаларының саяхаттайтын көрнекті жерлері мен суреттері.

http://jocker220.ucoz.ru/publ/x-files/zagadochnyemestaplanety/ -Әлемдегі ерекше орындар туралы суреттермен қоса мәліметтер.

http://murzim.ru — “Жүз ұлы саяхатшылар” энциклопедиясы.

http://zanimatika.narod.ru/Book5.htm - “Көңілді география сабақта және мерекелерде”

http://goturist.ru/ - “География кереметтері” энциклопедиясы.

http://nature.worldstreasure.com/ -Әлемдегі ерекше орындар туралы суреттермен қоса мәліметтер, табиғат таңғажайыптары.

Тестпен жұмыс істеуде тиімді тәсілдерді қолдану.

• 1. Барлық тест жинақтарынан белгілі тақырыпқа сай тест сұрақтарын теріп алу; ( 2004-2013 жж аралығындағы тест жинақтарынан)
• 2. Географиялық номенклатура бойынша тест сұрақтарын атлас, картадан көрсету;
• 3. Логикалық ойлау, артық жауапты алып тастау.

1. “Солтүстік Америка”тақырыбы бойынша тест сұрақтарын теріп алу.

2013 ж

1.Мак –кинли шыңы орналасқан тау.

А) Кордильер

2.Соя өндіруден 1 орындағы ел.

А) АҚШ

3.АҚШ — тың ең үлкен урбандалған аймағы:

А) мегаполис “Босваш

2012 ж.1.Жүгеріні басты өндіруші ел.

А) АҚШ

2.АҚШ –тың астанасы

А) Вашингтон

3.АҚШ –тың астанасы орналасқан

А) Колумбия округінде

4.Канада ---- өнімінен дүние жүзінде 1 орынға ие.

А) бидай

• Арттық жауапты алып тастау.Ресейдің су электр энергиясын өңдіретін өзендер.

А) Кама, Луара

В) Печора, Рейн, Колыма

С) Индигарка, Висла

Д) Обь, Муррей

Е) Ангара, Енисей

• Алясканы ашып зерттеуге үлес қосқан орыс саяхатшылары.

А) Колумб, Магеллан

В) Беринг, Чириков

С) Гудзон, Кабот

Д) Амудсен, Скот

Е) Кортес, Маккензи

• Сұрақты зейін қойып оқу.Арал теңізінің солтүстістігіндегі құмдар.

А) Үлкен және Кіші Борсық

В) Сарыесік Атырау

С) Қызылқұм

Д) Жалпы Сырт

Е) Үстірт

• Шөгінді жыныстардан пайда болған темір кен орындары.

А) Әйет, Лисаков

В) Соколов — Сарыбай

С) Зырян

Д) Кентөбе

Е) Қашар

• Логикалық ойлау.Шри –Ланка аралында қандай асыл тастарды өңдіреді

А) Алтын

В) Маржан

С) Платина

Д) Күміс

Е) Гауһар

• Тынық мұхитын зерттеген ағылшын кемесі

А) “Эспаньол”

В) “Челленджер”

С) “Витязь”

Д) “Мирный”

Е) “Кон-Тики”

• Күзгі күн теңелуі

А) 21 наурыз

В) 29 желтоқсан

С) 23 қыркүйек

Д) 22 маусым

Е) 22 желтоқсан

• Көктемгі күн теңелуі

А) 21 наурыз

В) 29 желтоқсан

С) 23 қыркүйек

Д) 22 маусым

Е) 22 желтоқсан