Тәуелсіз еліміздің өсіп келе жатқан ұрпағын ойлы да,іскер,жігерлі де батыл, интеллектуалды деңгейі жоғары ,өз елінің патриотты қылып тәрбиелеу ұстаздардың басты міндеттерінің бірі.

Қазіргі кезде білім беру үрдісіне қойылатын талап Елбасы жолдауында айтып өткендей:Оқыту үрдісін тәрбиелік құрамдасын күшейту қажет.Олар патриоттизм мен мораль мен парасаттылық нормалары ,ұлттаралық келісім,заңға мойынұсынушылық барлығын қорыта келгенде елжанды азамат тәрбиелеу.Мектеп өмірінде оқушыға негізгі тәрбие беру кезеңі ол сабақ процессі кез-келген сабақ барысында тәрбиелік мақсатқа мән берілу қажет.Әр пәннің өз ерекшелігіне қарай оқушы бойына патриоттық түсінік беруге болады.Мұғалім өз пәнің қаншалықты жетік білгенімен,оқушылардың қызығушылығын оятып, оқушылардың шығармашылық әрекеттін ұйымдастырып жоғары нәтижеге жете алмауы мүмкін

Өзім сабақ беретін география пәнінде тақырыпты оқыту барысында оқ ушыларға отансүйгіштік білім мен тәрбие беру басты назарда ұстаймын Себебі ұлы ғұламамыз Әбу -Насыр әл Фарабидің сөзің басшылыққааламын "Тәрбиесіз берілген білім ,адамның қас жауы"

География пәнінде тұлғаға бағытталған тәрбие беру:

1.Патриоттық тәрбие -оқушылардың отансүйгіштік қасиеттерін арттыруға баулу ,өзінің халқына туған еліне ,жеріне құрметпен қарауды үйрету .

2 .Ұлттық тәрбие -халықтың салт-дәстүрі ,рәсімдері мен жөн-жоралғы ,ырымдар мен тыйымдар,ауа -райы құбылыстарын бақылаудың ата-бабамыздан келе жатқан түрлерін білу,байырғы өлшем бірліктерін біліп,оларды қастерлеу.

3.Экологиялық тәрбие-туып,өскен ортасының,еліміздің табиғатын қорғау және оның экологиялық қауіпсіз болуына үлес қосу.

4.Эстетикалық тәрбие -Отанымыздың кең жазира даласын ,табиғат таңғажайыптарын, әсем көріністерін сурет,ән-жыр арқылы ақын -жазушыларымыздың еңбектері арқылы құнды қассиеттерін бойына сіңіруі.

5.Аймақтық компонент -білімдерін тереңдету мақсатында аймақтық компонентерге тоқталу.Туған өлке ерекшеліктері,табиғаты мен ескерткіштеріне ,жалпы туған жердегі ата-бабадана қалған мұраларға тоқталып,оны жетік білуге тәрбиелеу.

6.Топономикалық тәрбие-жер ,су аттарына сипаттама беру,оның мағынасына терең талдау жасау т.б

Осы аталғандарды өзімнің сабақ барысында пайдалануыма келсем ,ұйымдастыру кезеңдеріндегі топтық жұмыстардың кезеңдерінде,патриоттық рух беретін ескерткіштеріміздің бейнесін, мемлекетіміздің аумақтарын,немесе аймағымыздың карта қиындыларын құрастыру арқылы оқушы сол жер жайында немесе ол ескерткіштің маңызы жайында сипаттай отырып ,ол осы обьектер жайында білімділігін көрсетіп,жолдастарының патриоттық сезімін ояуға ықпал жасайды.Жаңа сабақ тақырыбын ашу кезеңдерінде ақын-жазушылардың Қазақстан табиғаты жайында жыр-шумақтарын,қылқалам шеберлерінің суреттерін пайдаланып,жаңа сабақ жайында сипаттағанда оқушылардың үлкен қызығушылықпен өз елдері жайында білгісі келетінің байқаймын .Сабақтың тақырыптарына орай кіріктіре отырып Елбасымыздың жолдауын,әртүрлі мемлекеттік жүзеге асырылып жатырған бағдарламалар жайында аз-кем тоқталып өтемін.

Мысалыға:9 сыныпта өтілетін Қазақстанның көлік кешендерінің географиясы тақырыбтарында ,10 сыныпта өтілетін Дүниежүзінің көлік географиясы тақырыптарында Елбасымыздың "Нұрлы жол-:болашаққа бастар жол"жолдау сөздерін пайдаланып,сол арқылы еліміздің көлік саласының жаңаруы,даму жолдарын көрсетіп оқушыларды патриотизмге тәрбие беру арқылы,мамандықтарға бейімдеуге де болады.Ауыл шаруашылығы географиясы тақырыптарында,еліміздің ауыл шаруашылығын дамытуға жасап жатқан қамқорлығын аясында ауыл шаруашылығының өркендеп келе жатқанын сипаттауға болады.География пәнінен 8 сыныптарда Қазақстан физикалық географиясы бағыты бойынша оқытылады.Сабақ барысында үнемі тақырыптарға байланысты видеороликтер көрсете отырып Қазақстан жерінде табиғат тамашалары бар екенін,онын кез-келген елде кездестіре алмайтынын айтып өтіп,оларды таныстыру арқылы елге деген сезімдерін оятуға тырысамын.Үйге тапсырма беру кезеңдерінде Мәлім де,беймәлім Қазақстан "айдарымен өтілген тақырып бойынша мәліметтер жинау,сурет түрінде бейнелеу тапсырмаларын бере отырып ,оқушыны ізденіске баулимын және өз елі жайында көп үйренетінің байқаймын.Туризм саласы байланысты сабақтар барысында Қазақстан мемлекетінің туризм саласы ,туристік мүмкіндікері жайында сабақ барысында кіріктіріп отырамын.Жалпы сабақтар барысында Елбасы жолдауын,әртүрлі бағдарламаларды

(Бизнестің жол картасы-2020,Қолжетімді баспана-2020т.б)осылардың кеңінен пайдаланамын ,себебі пән барысында алған теориялық білімдерін өмірмен ұштастыра отырып,оқушыларға кеңінен насихаттау,Отансүйгіштік сезімдерін дамыту болып табылады.

Патриоттық тәрбие берудегі ең маңызды жұмыстарымның бірі сыныптан тыс жұмыстар.Сыныптын жұмыс барысында мемлекетіміз жайында ,ақпарат беріп,қоймай Алтайдан Атырауға дейінгі аймақты білектің күшімен,найзанның ұшымен қалай қорғалғанын ,елім деп еңіреген ерлер жайында танымдық -сайыстар, пікірталастар, дөңгелек үстел ұйымдастыру маңызды деп санап,оны мектебімізде,мүмкіндік болса аймақтық мектептер арасында өткізіп отырамыз.

Оқушыларға өз өлкесі жайында толық мәліметтер беру үшін танымдық жорықтар,саяхат сабақтар,кездесу сабақтарының берері мол.Соның бірі Отан үшін отқа түскен соғыс ардагерлерімен кездесу ұйымдастырамыз,соның ішінде атап айтар болсам соғыс ардагерінің жанұясына барып кездесу ,оқушыларға беретін әсері мол.Ауған соғыс ардагелерімен кездесу кештерін ұйымдастыру,еліміздің даму жолында аянбай еңбек етіп жүрген түлектерімен кездесу оқушылар үшін оң әсері бар екенін айта кеткен жөн.Патриоттық тәрбиенің тағы бір көзі ол жорықтар ,музейлерге саяхат жасау болып табылады.Оқушыларды жыл сайын мамыр айында Түркі әлемінің абызы саналатын Қорқыт баба кесенесіне апару және Байқоңыр қалалық ғарышкерлер мұражайларына апару оқушылар үшін оң әсері беретінің, өздерінізде жақсы білесіздер.Мектептегі мұражай ұйымдастырып ,оны көркейтіп дамыту оқушыларды патриотизмге тәрбиелеудің негізгігілерінің бірі деп айтсақ болады.Оқушылар мектептің тарихи музейінде ,мектептің даму жолында еңбек еткен ардагер-ұстаздарды танып қана қоймай,мектеп түлектерінің әр саланың белді де ,беделді азаматы болғаның мақтан тұтып ,оны үлгі етеді.

Сөзімді қорытындылай

О. Бальзактың “Ұдайы еңбек ету - өнердің де, өмірдің де заңы” дегеніндей, оқушылардың патриоттық сезімін оятып, оны еліміздің болашағы ретінде тәрбиелеу мұғалімге үнемі ізденуді, тұрақты еңбек етуді міндеттейді.

Пайдаланған әдебиеттер:1.Қазақстан Республикасының халыққа жолдауларынан.

2.География сабағында отансүйгіштік білім мен тәрбие беру. Г.А.Ибраева