Қызылорда облысы
Қазалы ауданы
Әйтеке би кенті
№70 Жанқожа батыр атындағы мектеп
Химия пәнінің мұғалімі
Ермаханова Эльмира Абдибаевна
Сабақтың тақырыбы:
Фосфор. Фосфор қосылыстарының қасиеттері
Сабақтың мақсаты:
n Фосфордың атом құрылысы, оның аллотропиялық түр өзгерісі және оттекті қосылыстары: фосфордың (V) оксиді, фосфор қышқылы мен тұздарын қарастыру. Фосфор тыңайтқыштары туралы түсінік қалыптастыру.
n Қосымша әдебиеттермен жұмыс істей білуге, өздігінен іздену жұмыстарын жетілдіру, ой — өрістерін дамыту.
n Білім деңгейлерін анықтау, топ болып және презентациямен жұмыс жасауға үйрету.
Сабақтың типі: Білімді бекіту
Сабақтың түрі: Конференция
Құрал — жабдықтар: Компьютер, нұсқаулық қағаз, Қазақстан картасы, периодтық жүйе, құрамында фосфоры бар заттар, кестелер, адам қаңқасы, металдардың кернеу қатары, сынауықтар.
Реактивтер: натрий ортофосфаты, мырыш, магний ұнтақтары, ортофосфор қышқылы, қорғасын нитраты, мыс сульфаты, қызыл фосфор, спиртшам, шырпы, темір қасық, индикатор лакмус қағазы.
Сабақтың құрылымы:
Сабақтың барысы |
Берілетін уақыт |
Ұйымдастыру кезеңі |
1 минут |
Оқушылардың білімдерін тексеру |
10 минут |
Оқушылардың презентацияны қорғау кезеңі |
30 минут |
Сабақтың қорытындысын шығару. Рефлексия |
3 минут |
Үйге тапсырма беру |
1 минут |
Мұғалім: Сабағымыздағы сөз болатын элементті А.Е.Ферсман «Ақыл — ой элементі» деп атаған.Оны 1669 жылы неміс алхимигі Х.Бранд тапқан. Қараңғыда жарқырайтын болған соң аты да соған сәйкес. Бұл элементтің атын грек тілінен аударғанда «Жарық шығарушы» деген мағына береді. Қандай элемент туралы сөз болып отыр? Оқушылар: (күтілетін жауап) Бұл элемент фосфор деп жауап береді. Мұғалім: Сабағымыздың тақырыбы: «Фосфор. Фосфор қосылыстарының қасиеттері». Фосфордың қызықты қосылыстары жайында да жазушылар өз шығармаларында жазып кеткен.Солардың бірі атақты фантастикалық шығармалардың авторы, ағылшын жазушысы А.Конан Дойл өзінің «Баскервили иті» деген шығармасында фосфор туралы айтып кетеді. «… Иә! Бұл қап — қара үлкен ит болатын. Бірақ мұндай итті ешкім де көрген емес. Оның аузынан жалын шығып, көздері ұшқын шашып, тұмсығы мен танауынан от шығып тұрды. Ол тұман арасынан шыға келгенде, мұндай қорқынышты, жиіркенішті құбыжықты ешкім де көрем деп ойлаған емес… Бұл қорқынышты иттің үлкендігі жолбарыстай еді. Оның арандай ашылған аузы әлі де көгілдір жалынмен жарық шығарып тұрды, оның жабайы көздері де отқа оралған еді. Мен осы жарқырап тұрған басқа қолымды тигізіп, қарағанымда саусақтарымның да қараңғыда жарқырағанын көрдім. – Фосфор, — дедім мен. » Бұл үзіндіде А.Конан Дойл химиялық қателік жіберді. Біз оны атауымыз үшін фосфордың қасиеттерін, ерекшеліктерін анықтауымыз керек. Сонымен сабағымыздың мақсатын айтайық. Оқушылар: (күтілетін жауап) Сабақтың мақсаты: фосфордың құрамын, құрылысын, қасиетін және қолданылуы мен қосылыстарын қарастыру. Мұғалім: Сіздердің алдарыңызда «Нұсқаулық»бар, осы арқылы сіздер қысқаша түсінік бересіздер. Конфренцияны жүргізу.
Сөзді бірінші топқа береміз. Презентация «Фосфор — V топ элементі» (Үй тапсырмасы) Сөзді екінші топқа береміз. Презентация «Фосфор қышқылы» (Үй тапсырмасы) Сөзді үшінші топқа береміз. Презентация «Адамға фосфор керек пе?»(Үй тапсырмасы) Оқушылар тапсырмалары бойынша баяндап жатқанда мұғалім топтың жасаған презентациясын критерий бойынша бағалайды. Презентация нұсқаулыққа сәйкес болуы керек. Балалар тапсырмаларын орындап болған соң автордың шығармасындағы сұраққа жауап береді. «Үзіндіде А.Конан Дойл қандай химиялық қателік жіберді?»
Оқушылар: (күтілетін жауап) Егер ит тұманның арасынан қараңғыда шықса,онда оның аузынан да, тұмсығы мен танауынан да жалын шықпайды.Себебі фосфор тек өте өткір күннің сәулесінен ғана жануы мүмкін. Мұғалім: Сіздердің осы еңбектеріңізді бағалап, қорытындысын шығарамыз. Үйге тапсырма: § 18,19,1-5 жаттығу.
Скачать урок