Өткізу мерзімі |
13.11.2013 |
Сынып |
11 А |
Тексеруші |
Нурасылова Б.Р. |
Қолы |
|
Сабақтың тақырыбы: Ауыл өмірі
Сабақтың мақсаты: Білімділік: Өткен материалдарын қайталай отырып, сөз таптары мен септіктердің түрлерін еске алып, анықтап, оларды дұрыс қолдануға үйрету. Дамытушылық: сұрақ-жауап бойынша еркін сөйлетіп, қайталап, оларды айтқызып тіл дамыту, ойлау қабілеттерін меңгеру. Тәрбиелік: Ауыл өмірі туралы өз ойын айту мәтін арқылы адамгершілікке, сауаттыққа баулу. Сыныптастары айтқан ақпаратты тыңдап түсіну. Оқыған мәтін бойынша сұрақ қою. Тірек-сызба бойынша сөйлемдер жазу.
Сабақтың мазмұны мен жүрісі.
1.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды түгендеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
2. Үй тапсырмасын тексеру:
Жаңа сабақ:
Қоғалы ауылының өмірі
1-тапсырма. Мәтінді оқып, асты сызылған сөздерге назар аудару.
… Ерте көктемде ауыл сыртындағы жазыққа егістікке дәрі себетін кішкентай ұшақ келіп қонған еді. Оны көрген балалар үйде тыныш тауып отыра алсын ба!? Алақайлап қуана жүгіріп, бағана-ақ солай қарай кеткен болатын. Тіпті түскі тамақты ішуге де ешқайсысы келмеді. Ұшақ ақ дәріні тиеп алып, егістіктің үстімен ұшып кетсе, олар көгілдір аспаннан көз алмай қарап, тобын жазбай күтіп тұра береді.
Түс ауа Ұлдай балаларын үйге шақырып келмек болып солай қарай жүрген. Ұшақ қонатын алаңға жақындай бергенде Балағыз алдынан жүгіріп шығып:
- Апа, біздің Жақия жаңа ғана ұшаққа мініп ұшып кетті! — деді қаннен –қаперсіз көздері күлімдеп.
Ұлдайдың жүрегі тас төбесіне шықты. Сол жерде не болып, не қойғанын өзі де сезген жоқ. Әлгі сөзді ести сала сонау көк жүзінде қылдырап ұшып бара жатқан ұшақтың соңынан
жанұшырып жүгіре беріпті, жүгіре беріпті....
- Апа, тоқтаңыз! Қайда барасыз?! — деп артынан айқайлаған Балағыздың даусын естіген де жоқ.
Аспандағы ұшақтан көз жазып қалуға қорқып, алға қарай ұмтыла берді. Бір-екі тұста сүрініп кетіп, тез қайта тұрды. Екі өкпесін қолына алып тағы да жүгірді…
(Н.Ораз. «Қазығұрт оқиғалары» әңгімесінен үзінді)
Сөздік
қонған еді — приземлился қаннен-қаперсіз - спокойно
түскі тамақ — обед ұшақтың соңынан-за самолетом
көгілдір аспаннан — на небе қайта тұрды — снова встала
2-тапсырма. Деңгейлік тапсырмаларды орындау.
ІІІ деңгей
1. Мына сөздерді сөз құрамына талдау, сөз тіркесін құрастыру. Сыртындағы, аспандағы, үстімен, балаларын, қонатын.
2. Мына сөзді септеу. Ұлдай, ұшақ.
3. Сұрақтарға жауап беру. а) Көктемде егістікте қандай жұмыс жасалады?
ә) Ұлдай балаларын неге шақырмақ болды? б) Балағыз не деді?
ІІ деңгей
1. Мына сөйлемге синтаксистік талдау жасау.
Ұшақ ақ дәріні тиеп алып, егістіктің үстімен ұшып кетсе, олар көгілдір аспаннан көз алмай қарап, тобын жазбай күтіп тұра береді.
2. Керекті сөздерді қойып, көшіріп жазып, сөйлемнің түрлерін анықтау.
… ауа Ұлдай … үйге шақырып .... болып солай қарай жүрген. … … тас төбесіне шықты. Сол жерде … болып, … қойғанын өзі де сезген жоқ. …, тоқта!
3. Мына сөздердің синонимдерін табу. тамақ, көгілдір аспан, алаң, көз жазып қалу
3-тапсырма. Мәтін бойынша мына сызбаны толтыру.
есімдік |
зат есім |
сын есім |
етістік |
|
|
|
|
4-тапсырма. Септік жалғаулы сөздерді бағанға орналастыру.
Көктемде, ақжазыққа, егістікке, үйде, тамақты, ішуге, егістіктің, алаңға, Ұлдайдың, ұшақтың.
Ілік септік |
Барыс септік |
Жатыс септік |
Табыс септік |
|
|
|
|
5-тапсырма. Мәтін бойынша тест тапсырмаларын орындау.
1.Қатаң дауыссыз дыбыстан басталып, қатаң дауыссыз дыбысқа аяқталған сөзді көрсет.
а) көктемде; ә) егістікке; б) себетін; в) шақырып;
2. Тұйық, бітеу, тұйық, ашық буынды сөзді көрсет. а) ақжазыққа; ә) кішкентай; б) егістікке; в) тыныш;
3.Алақайлап қуана жүгіріп, бағана-ақ солай қарай кеткен болатын. Қандай сөйлем екенін анықта.
а) жай сөйлем; ә) салалас құрмалас сөйлем; б) сабақтас құрмалас сөйлем; в) толымды сөйлем;
4. Ұлдайдың жүрегі тас төбесіне шықты. Сөйлемдегі баяндауышты тап.
а) шықты; ә) жүрегі; б) Ұлдайдың; в) тас төбесіне;
5. Сын есім мен зат есімнен жасалған тіркесті көрсет.
а) балалар үйде; ә) шақырып келмек; б) кішкентай самолет; в) тобын жазбай;
6. Аспаннан сөзіндегі қосымша қай септікте тұр? а) барыс; ә) ілік; б) көмектес; в) шығыс;
7. Болымсыздық есімдігін көрсет. а) оны; ә) ешқайсысы; б) сол; в) қайда;
8. Мына сөйлемдегі етістікті көрсет: Екі өкпесін қолына алып тағы да жүгірді.
а) өкпесін; ә) жүгірді; б) қолына; в) екі;
9. Сан есімді тіркесті тап. а) ерте көктемде; ә) ақ дәріні; б) екі өкпесін; в) түс ауа;
10. Омоним болатын сөзді тап. а) ау; ә) ауыл; б) көктем; в) көрген;
6-тапсырма. Берілген сұрақтарға жауап беру.
1) - Сіздің ойыңызша, ауылда қандай мамандық иелері жұмыс істейді? 2) -Ауыл адамдары көбінесе немен айналысады?
3) - Егер сіз ауылда тұрсаңыз, ең алдымен нені дамытар едіңіз?
Бекіту:
Бағалау:
Үйге тапсырма: «Ауыл өмірі» тақырыбы бойынша шағын шығарма жазу.