Год: 2012
Страна: Казахстан
Кызылординская область,Казалинский район,пос Басыкара,школа №182
Учитель начальных классов
Агибаева Махаббат Абдиалимовна
Сабақ тақырыбы:
Астықты алқап
Сабақ мақсаты:
1.Оқушыларға табиғатты , табиғат байлықтарын қорғау,экология,экономика жайында айтып түсіндіру.
2.Оқушыларды еңбек адамдарын қадірлеуге,еңбек сүйгіштікке,нанды қастерлеуге,танымдық ойлау қабілетін арттыру.
3.Балалардың еліне,жеріне деген сүйіспеншілігін арттыру,дәстүрді жалғастыруға тәрбиелеу.
Көрнекілігі:Карта,тірек сызба,суреттер
Сабақ түрі:Аралас сабақ
Сабақ әдісі:Ой қозғау,Ассоциация,Дискуссиялық карта,Тірек сызбасы.
Сабақ барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі:
1.Сәлемдесу.
2.Түгелдеу.
3.Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
-берілген тапсырманы сұрау
-қосымша сұрақ қою
-оқушыларды бағалау
Өткен сабақтарды бекіту мақсатында І — ІІ топтағы оқушыларға жарыс түрінде сұрақтар қойылады.
-Ой қозғау:
І — топ ІІ — топ
1.Қазақстан ел ордасы қай қала? 1. «Жүрексің».Кімнің өлеңі?
-Астана -Мұқағали Мақатаев
2.Ел рәміздерін ата? 2.Мемлекеттік әнұранның бір шумағын
-Елтаңба,Әнұран,Ту. айт.
3.Біздің мемлекеттік тіліміз. 3.Тіл туралы заң қай жылы қабылданды.
-Қазақ тілі. -1997 жылы.
4.Тәуелсіздік күні — қай күн? 4.Қазақ халқының тарихында тұңғыш
5.Қазақстан Республикасының - «Жеті жарғы».
тұңғыш президенті кім? 5.Заң шығарушы орган қалай аталады?
-Нұрсұлтан Назарбаев - Парламент
6.Ақ күрішті аймақ қай облыс? 6.Атақты күрішші.
-Қызылорда. –Ыбырай Жақаев.
7.Еліміздің інжу — маржаны қай 7.Маңғыстаудың ең негізгі байлығы не?
аймақ? –Шығыс Қазақстан. –Мұнай
ІІІ.Жаңа сабақ:Астықты алқап.
Оқушылар назарын жаңа сабаққа аудару.
а) Ассоциация жасау:
|
жүгері бидай
тары күріш
сұлы арпа
ә) Астық деп отырғанымыз не?
Астық — нан.
б) Нан туралы не білесіз?
Ас атасы — нан.
Нан өмір - өзегі.
Дән — дегеніміз нан.
Түйір нан — тамшы тер.
Алтын күміс тас екен,
Арпа бидай ас екен.
в) Ал, осы нансыз тіршілік бар ма? — жоқ
Сонда осы нан дастарханға қалай келеді екен?
Топпен жұмыс. Осы кезде балалар 2 топқа берілген тапсырма бойынша жұмыс жүргізеді.
I топ.
Нан дастарханға қалай келеді?
а) Әр топ өзіне берілген тапсырма бойынша жұмыс жүргізеді.
б) Нан дастарханға жеткеше қаншама тер төгіледі . Оның дәмін еңбек еткен адам ғана біледі .
« Көзін сатып жеген нан
Көптелді өңешке
Терін сатып жеген нан
Балдан тәтті емес пе?! »
Нан жарқыраған алтын емес , бұрқыраған ақша емес, оған баға жетпейді. Дағыстандағы бір әйелдің қабырының басындағы тасқа « бір құмыра алтынды, бір құмыра бидайға айырбастай алмаған мына дүниені тәрк еттім » - деп жазылыпты.Осы жерге халық келіп тағзым етеді екен. 1931-1932жылғы ашаршылықта қазақ халқының жартысынан жуығы қырылған. Сонда адамзат бір үзім нанға зар болып қиналған. Өмір нәрі,тіршілік атауы нанды өсіретін дихан. Халық ерте кезден- ақ егіншілкпен айналысқан. Егін шаруашылығының аса бір дамыған кезеңі 1954 жыл болды. Бұрын соқа тимеген тың жер игерілді. 1954-1955 жылы өз еркімен мыңдаған қыздар мен жігіттер тың игеруге аттанды. Тың игеруге бүкіл ұлт өкілдері қатысты. Республикамызға ауыл-шаруашылық мамандары: механизаторлар,инженерлер,техниктер,ауыл шаруашылығының құрылысшылары келді. Аз уақыт ішінде 42млн га жер игеріліп,тың төсі түлеп тас жолдар,темір жолдар,колхоз,савхоздар мен қалалар бой көтерді. Тыңда Абай,Рудный,Ермак,Екібастұз,Арқалық,Целинград қалалары пайда болды. Тың игеруге 640 000 қазақ жастары мен басқа ұлт өкілдері қатысты.
Картадан тың игеру кезінде пайда болған қалаларды көрсету.
1979 жылы бұрын-соңды болмаған рекорд жасап Отан қоймасына 1млд 262 мың тонна астық құйды. Сол кезде еңбегімен көзге түскен тракторшы қазақ қызы Кәмшат Дөнентаева Социалистік Еңбек Ері атағын алды.Дегенмен,жерді жаппай жырту пайдасы мен қатар зиянын да тигізді. Ағаштар оталды,жырылған жер құнарын жел суырып, сортаң жерге айналып, мал шаруашылығына орасан зор зиянын тигізді. Ал ,пайдасы ел экономикасы артты,сауда-саттық көзіне айналды.
Тың игеру ХХ ғасырдың елеулі оқиғасы. Кешегі өткен салтанатқа Укараинадан , Ресей,Беларусь,Қазақстан облыстарынан 1500 тың игеруші қатысты. Елбасымыз 22 тыңгерге «Тыңға 50 жыл» медалін табыс етті.Дастархан ырысы-дихан еңбегі, жер-ана. Жер иесі-дихан. Жерге әкімшілік,өктемдік жүрмейді.
Сонымен Тың дегеніміз не?
Тың — нан туралы күрес.
Тың – Кәмшаттың ерлігі.
Тың — ерен еңбек.
Тың – дархан байлық.
Тың — мызғымас достық.
Тың – Ерлік.
Дискуссиялық карта.
Ия Жоқ
Экономика дамыды,сауда-саттық Жерді жаппай жырту,жер құнарын
өсті. Жаңа қалалар пайда болды. Кетірді. Ағащтар ретсіз қырқылды.
Мәдениетіміз дамыды. Мал жайылымдары жойылды.
Жердің құнары азайды. Ұлттық дәстүрімізді жоғалттық. Қазақ мектептері жабылып қалды.
Тың игерудің пайдалы,зиянды жақтары болды ма?
ІҮ.Қорытынды бөлім:
Сабақ «Менің Қазақстаным» әнін хормен айту арқылы аяқталды.
Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы.
Думанды бастаған
Далама қарашы.
Кең екен,
Жер деген
Жерге дән шықты ғой.
Дән егіп,
Терлеген
Қазағым мықты ғой.
Ү.Бағалау.
ҮІ:Үйге тапсырма:Астықты алқап
Скачать урок
