Казахстан, г. Павлодар
ГУ «Средняя общеобразовательная школа № 27»
Учитель казахского языка
Саликова Ш.С.
Грамматикалық тақырып: Тәуелдік жалғау.
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Отанымыздың қалалары туралы білімдерін жетілдіру, тәуелдік жалғауларын қайталай отырып дұрыс қолдануын дамыту.
2.Дамытушылық: сұрақтарға жауап беру, суретпен жұмыс істей білу, әңгіме жазу дағдыларын дамыту.
3.Тәрбиелік: Отаны, туған жері туралы білуге деген қызығушылықтарын арттырып, отансүйгіштікке баулу.
Сабақтың түрі:
Сабақтың әдіс-тәсілдері: әңгімелеу, сұрақ-жауап, топтық және жеке жұмыстар, іздендіру,пікір алмасу.
Керекті құрал-жабдықтар: тәуелдік жалғау кестесі, суреттер,ҚР картасы, интерактивті тақта, слайдтар, кеспе қағаздар.
Пән аралық байланыс: география.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі:(2 мин)
-амандасу;
-кезекшінің жауабын тыңдау;
-оқушыларды түгелдеу;
Үй жұмысын тексеру: Сұрақ-жауап (3 мин)
Мотивациялық кезең: (5 мин.)
Оқушылардың қызығушылығын ояту.
1- слайд - Балалар, қазір сендерге таныстырылым көрсетіледі. Қазақстаннын кейбір қалаларына саяхат жасаймыз.
Тапсырма: көрсетілген қала мен ғимаратты анықтау.
2- слайд -Сабақтың тақырыбы: «Қазақстан қалалары».
3- слайд- Сабақтың мақсаты.
4-слайд - Күтілетін нәтижелер.
-Қазақстан қалалары туралы мәлімет алу.
-Қазақстан қалалары туралы сұһбаттаса алу.
-Тәуелдік жалғауын дұрыс жалғап сөйлеу мәдениетін сақтау
3.Операциялық кезең:
Оқушыларға бағалау парағы таратылады, сабақтың әр кезеңін бағалап, парқты толтыру.
Тыңдалым: (3 мин)
1) Аудиозапись арқылы жазылған мәтінді мұқият тыңдау;
2) Мәтін бойынша тест тапсырмаларын таратып, мәтінді қайталап оқу;
3) Тест тапсырмаларды орындау. ( 3 мин)
Тест сұрақтары:
1.Қазақстан қай құрлықта орналасқан?
А. Азия
*В.Еуразия
С.Америка
Д.Австралия
2.Қазақстанда неше облыс бар?
А.16
В.15
*С.14
Д.13
3. Халқының саны қанша?
А.15млн
*В.17млн
С.21млн
Д.11млн
4.Мегаполис деген не?
А.500-ден астам тұрғыны бар қала
В.800-ден астам тұрғыны бар қала
С. 400-ден астам тұрғыны бар қала
*Д. миллионнан астам тұрғыны бар қала
5.Қазақстанда мегаполис қай қала?
А.Павлодар
В.Астана
*С.Алматы
Д.Көкшетау
6.Ірі қалалар қандай?
*А.Астана, Қарағанды, Павлодар
В.Түркістан, Көкшетау, Екібастұз
С.Талдықорған, Рудный, Орал
Д.Қостанай, Петропавл, Ақтау
7. Қазақстанда неше шағын қала бар?
А.67
*В.65
С.66
Д.69
ІІ. Балалар, сендер екі топқа бөлініп отырсыңдар, бірінші топтың атын «Астана» деп екінші топтың атын «Павлодар» деп қояйық (топ жетекшесін тағайындау).
Әр топқа мәтін беріледі, бұл мәтіндер бойынша біз қазір жұмыс істейміз.
Берілген тапсырмаларды орындау алдында тәуелдік жалғауды қайталап шығайық.
Жекеше түрі: Көпше түрі:
І жақ Менің -ым; -ім; -м Біздің -ымыз; -іміз; -мыз; -міз
ІІ жақ Сенің -ың; ің; -ң Сендердің к.ж.+-ың; ің; -ң
Сіздің -ыңыз; -іңіз; -ңыз; -ңіз Сіздердің к.ж.+-ыңыз; -іңіз; -ңыз; -ңіз
ІІІ жақ Оның-сы; -сі; -ы; -і Олардыңк.ж.+-сы; -сі; -ы; -і
1-топ
Сөздік:
Ежелгі-древний
Жарлығымен-указом
Өзгертілді-изменён
Ұлт өкілі-представители наций
Жуық-приблизительно, около
Астана.
Мемлекетіміздің астанасы-Астана қаласы. Астана қаласы Есіл өзенінің бойында орналасқан. Астананың ежелгі аты-Ақмола. 1998 жылы 6 мамырда Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Жарлығымен Ақмола атауы Астана қаласы болып өзгертілді. Астана Торғай, Көкшетау, Павлодар, Жезқазған және Қарағанды облыстарымен көрші орналасқан. Мұнда сексен ұлттың өкілі тұрады. Тұрғын саны 800 мыңға жуық. Астана жылдан жылға көркейіп келе жатыр. Астана біздің болашағымыз.
2-топ
Сөздік:
Тұрғын саны-численность населения
Құрамына-в состав
Қашықтық расстояние
Саябақ-парк
Өңір-край
Павлодар.
Павлодар қаласы 18 ғасырдың басында пайда болған ескі қала. Бұрыңғы аты-Кереку. Ол Ертіс өзенінің бойында орналасқан. Павлодар Қазақстанның ірі қалаларының бірі. Тұрғын саны 350 мыңға жуық. Павлодар облысы Қазақстанның индустриялық және мәдени қалалдардың бірі. Павлодар облыс орталығы. Облыс құрамына үш қала кіреді: Павлодар, Екібастұз, Ақсу. Павлодар облысы мемлекетіміздің ең сұлу өңірлерінің бірі Баян-Ауыл ұлттық паркімен әйгілі. Ол Екібастұз қаласынан 100 километр қашықтықта орналасқан.Баянаул ұлттық саябағы — Қазақстанның ең сұлу өңірлерінің бірі.
Оқылым. Тілдесім.
Тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып шығу, аудару (6 мин)
2.Мәтін бойынша диалог құрастыру (Тәуелдік жалғауын дұрыс қолдануларын қадағалау). (5 мин)
Әр топтан бір оқушы шығып орындаған жұмыстарын қорғайды.(5 мин)
Жазылым.Айтылым.
4. Рефлексия: Эссе «Менің сүйікті қалам». (10 мин)
5.Сабақты қорытындылау. Сұрақ-жауап: (3 мин)
1.Бүгінгі сабақ ұнады ма?
2.Не қиын болды?
3.Қандай жаңа ақпарат алдыңдар?
Үй жұмысы:Қазақстанның сүйікті қаласы туралы таныстырылым жасап келу.(2 мин)
Бағалау парақтары бойынша бағаларын айтып өту. Қоштасу.
Сөздік:
Ежелгі-древний
Жарлығымен-указом
Өзгертілді-изменён
Ұлт өкілі-представители наций
Жуық-приблизительно, около
Астана.
Мемлекетіміздің астанасы-Астана қаласы. Астана қаласы Есіл өзенінің бойында орналасқан. Астананың ежелгі аты-Ақмола. 1998 жылы 6 мамырда Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Жарлығымен Ақмола атауы Астана қаласы болып өзгертілді. Астана Торғай, Көкшетау, Павлодар, Жезқазған және Қарағанды облыстарымен көрші орналасқан. Мұнда сексен ұлттың өкілі тұрады. Тұрғын саны 800 мыңға жуық. Астана жылдан жылға көркейіп келе жатыр. Астана біздің болашағымыз.
Тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып шығу, аудару.
2.Мәтін бойынша диалог құрастыру (Тәуелдік жалғауын дұрыс қолдану).
3.Орындаған жұмыстарын қорғайды.
Сөздік:
Тұрғын саны-численность населения
Құрамына-в состав
Қашықтық расстояние
Саябақ-парк
Өңір-край
Павлодар.
Павлодар қаласы 18 ғасырдың басында пайда болған ескі қала. Бұрыңғы аты-Кереку. Ол Ертіс өзенінің бойында орналасқан. Павлодар Қазақстанның ірі қалаларының бірі. Тұрғын саны 350 мыңға жуық. Павлодар облысы Қазақстанның индустриялық және мәдени қалалдардың бірі. Павлодар облыс орталығы. Облыс құрамына үш қала кіреді: Павлодар, Екібастұз, Ақсу. Павлодар облысы мемлекетіміздің ең сұлу өңірлерінің бірі Баян-Ауыл ұлттық паркімен әйгілі. Ол Екібастұз қаласынан 100 километр қашықтықта орналасқан.Баянаул ұлттық саябағы — Қазақстанның ең сұлу өңірлерінің бірі.
Тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып шығу, аудару.
2.Мәтін бойынша диалог құрастыру (Тәуелдік жалғауын дұрыс қолдану).
3.Орындаған жұмыстарын қорғайды.
Тәуелдік жалғау
Жекеше түрі:
І жақ Менің -ым; -ім; -м
ІІ жақ Сенің -ың; ің; -ң
ІІ жақСіздің -ыңыз; -іңіз; -ңыз; -ңіз
ІІІ жақОлардың к.ж.+-сы; -сі; -ы;-і
Көпше түрі:
І жақ Біздің -ымыз; -іміз; -мыз;
-міз
ІІ жақСендердің к.ж.+ -ың; ің; -ң
ІІ жақСіздердің к.ж.+ -ыңыз; -іңіз; -ңыз; -ңіз
ІІІ жақ Олардың к.ж.+-сы; -сі; -ы; -і
АСТАНА
ПАВЛОДАР
Тест сұрақтары:
1.Қазақстан қай құрлықта орналасқан?
А. Азия
В.Еуразия
С.Америка
Д.Австралия
2.Қазақстанда неше облыс бар?
А.16
В.15
С.14
Д.13
3. Халқының саны қанша?
А.15млн
В.17млн
С.21млн
Д.11млн
4.Мегаполис деген не?
А.500-ден астам тұрғыны бар қала
В.800-ден астам тұрғыны бар қала
С. 400-ден астам тұрғыны бар қала
Д. миллионнан астам тұрғыны бар қала
5.Қазақстанда мегаполис қай қала?
А.Павлодар
В.Астана
С.Алматы
Д.Көкшетау
6.Ірі қалалар қандай?
А.Астана, Қарағанды, Павлодар
В.Түркістан, Көкшетау, Екібастұз
С.Талдықорған, Рудный, Орал
Д.Қостанай, Петропавл, Ақтау
7. Қазақстанда неше шағын қала бар?
А.67
В.65
С.66
Д.69
