Заттың санын білдіретін сөздер
Абылай хан 1 сынып
Сабақтың тақырыбы: Заттың санын білдіретін сөздер
Абылай хан
Сабақтың мақсаты:
1.Оқушылар қазақ тарихында үлкен рөл атқарған мемлекет қайраткері, қол бастаған Абылай хан туралы білетіндерін жаңа мағлұматтар мен кеңейтеді. Заттың санын білдіретін сөздерді тауып, ажырата білуге дағдыланады.
2.Оқушылар әңгімені түсініп оқуға,тарихи деректерді тиімді
пайдалана білуге,өз бетімен жұмыс істей білу дағдыларын дамытып,сөйлеу шеберліктерін арттырады.
3.Оқушылар өз елін,жерін сүюге,патриоттық сезімге тәрбиеленеді.
Сабақтың түрі : Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: топқа бөлу, сұрақ — жауап, әңгімелеу, дамыта оқыту әдісі
Сабақтың көрнекілігі:
Абылай ханның, Н. Назарбаевтың портреттері, «қара жәшік», сабақтың пизентациясы
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі. Топқа бөлу (уш түсті кәмпиттер арқылы оқушыларды топқа бөлемін. Әр кәмпитте үй тапсырмасын сұрауға арналған тапсырмалар берілген)
II.Үй тапсырмасын сұрау.
1. Жуан және жіңішке дауысты дыбыстарды ата.
2. Заттың атын білдіретін сөздер қандай сұрақтарға жауап береді
3. Іс қимыл әрекетті білдіретін сөздер қандай сұрақтарға жауап береді
4. Тасымал дегеніміз не?
5. Ең алғаш мектеп ашқан қазақтың ақыны? Қай өлеңін жаттадың?
6. Адам бойындағы асыл қасиеттер туралы айтылатын шығарма қалай аталады? Авторы кім?
ІІІ. Жаңа сабақ қай жыл мезгілінде қандай мереке болады?
Қара жәшік ортаға әкелінеді. Жәшіктің ішінде мереке күндерінің суреттері немесе мерекеге байланысты суреттермен заттар болады. Оқушылар заттардың немесе суреттердің қай мерекемен сәйкес келетінін айтуы тиіс.
1-2 қаңтар — жаңа жыл
8 наурыз — халықаралық әйелдер мерекесі
22 наурыз — ұлыстың ұлы күні
1 мамыр — бірлік күні
9 мамыр — жеңіс күні
30 тамыз — конституция күні
1 қыркүйек — білім күні
16 желтоқсан — тәуелсіздік күні
-балалар біздер осы айтулы мерекелердің күндерін немен белгілеп отырмыз(сандармен) олай болса сандарға қатысты ережені қай топ айтады (оқушылардың жауабы)
IV. Шығармашылық тапсырма
Алдын ала екі оқушыға белгілі бір тақырып бойынша мәлімет жинап келу тапсырылады. Сол жұмысын оқушыларға таныстырады.
1. Ел қорғаған ер бабам — Абылай!
Абылай хан
(өз аты Әбілмансұр, 1711-1781жж)
Орта жүз ханы Абылай 15 жасында қазақтың жоңғарларға қарсы соғысына қатысып, асқан ерлік көрсетті«Ақтабан шұбырынды» жылдарында жетім қалып, үйсін Төле бидің қолына келеді. Аш-жалаңаштықтан жүдеген өңіне, өсіп кеткен шашына қарап Төле би оған «Сабалақ» деп ат қойып, түйесін бақтырады. Әбілмәмбет төренің жылқысын да бағады.
1771 жылы Әбілмәмбет хан өлгеннен кейін Абылай хан сайланды. Жоңғар хандығына қарсы үш жүздің басын қосып, біріктіруде Абылай зор еңбек атқарады.
Қазақ хандығында хан сайлаудың өз дәстүрі болған. Қазақ хандары еуропалық корольдер сияқты мұрагерлік жолмен таққа ие болмаған, олар бірнеше бәскелесімен ашық, әділ сайлауға қатысатын. Хандық билікке үміткерлер тек қана төре тұқымынан шыққан ақсүйектер, яғни Шыңғыс ханның ұрпақтары ғана бола алатын.
Хан сайлау рәсімі жұма күні өтетін. Ханды халық ашық дауыс беру арқылы сайлаған. Ақ киіз төселіп, екі құрметті ақсақал ханды киізге отырғызған. Кейін ең құрметті сұлтандардың, билердің, байлардың және батырлардың арасынан төрт адам шығып ақ киізде отырған ханды үш рет жоғары көтеретін. Осы сәттен бастап хан ресми түрде сайланды деп жарияланған
2. Егемен елімнің ертеңін ойлаған — Елбасы
Нұрсұлтан Назарбаев 1940 жылы 6 шілдеде Алматы облысының Қарасай ауданына қарасты Шамалған ауылында Әбіш пен Әлжанның отбасында дүниеге келген. Еңбек жолын 1960 жылы Теміртау қаласындағы Қарағанды металлургия комбинатында қатардағы жұмысшы болып бастап, домна пешінің аға газдаушылығына дейінгі жолдан өтті. Қазақстан Республикасының Елбасына дейін көтерілген.
Н. Ә. Назарбаев осындай тамаша жетістіктер деңгейіне бірден қолы жеткен жоқ. Кішкентай кезінен бастап, түрлі қиындықтарды бастан кешірген.1991жылы Республика жұртшылығы тұңғыш рет Нұрсұлтан Әбішұлы. Назарбаевты республикамыздың Президенті етіп сайлайды.
1992 жылы ту, елтаңба, әнұран бекіді. 1991жылы Республика жұртшылығы тұңғыш рет Нұрсұлтан Әбішұлы. Назарбаевты республикамыздың Президенті етіп сайлайды.
1992 жылы ту, елтаңба, әнұран бекіді
- Міне,балалар Абылай ханның кім екенін білдік. Олай болса қазақ
хандығының биыл құрылғанына неше жыл толайын деп отыр екен?
Ханды кезінде кімдер сайлаған?
Біздің бүгінгі күнде Елбасымыз кім?
1.Хан сайлау рәсімі
2.Бір үміткер
3.Ашық дауыс.
-Ал,бүгінгі таңда ел басы қалай сайланады, яғни президент сайлауы қалай өтеді?
Енді соған тоқталып өтейік
1.Конституция заңына сәйкес болу керек (сайлауға үміткер адам ҚР азаматы,
Мемлекеттік тілді еркін меңгерген,жоғары білімді,Қазақстан Республикасында кем дегенде 15 жыл тұрған)
2.Бірнеше үміткер
3. Жасырын дауыс
Ал,балалар,хан сайлауы мен президент сайлауының қандай айырмашылығы мен ұқсастығы бар екендігін салыстырайық:
Ұқсастығы:
1.Халық сайлайды
2.Ел басқарады.
Айырмашылығы:
Хан сайлауында бір үміткер болады,ашық дауыс беріледі
Президент сайлауында бірнеше үміткер болады, жасырын дауыс беріледі.
Ал, жақында біздерде Елбасын сайлау рәсімі өткелі отыр. Сайлау сәуір айының 26 жұлдызында өтпекші. Біздің мектепте 175 сайлау учаскесі қызмет жасап тұр.
V.Оқулықпен жұмыс
«Абылай хан» мәтін тапсырмасын мәнерлеп оқып беру, түсіндіру. Әңгіме жүргізу. Мәтіңді кезекпен оқушыларға оқыту.
VІ Сергіту сәті «Батырлар» биі
VII.Дәптермен жұмыс
Оқушыларға қаламсапты дұрыс ұстау және партада отыру ережесі ескертіледі. Ы әрпі
Олай болса «хандық», «дауыс», «халық» сөзіне дыбыстық талдау жасайық.
Графикалық диктант
|
Айлар |
Күндер |
Мерекелер |
|
Қаңтар |
1-2 |
Сайлау күні |
|
Желтоқсан |
16 |
Мамыр — Жеңіс күні |
|
Наурыз |
22 |
Ұлыстың Ұлы күні |
|
Тамыз |
30 |
Тәуелсіздік күні |
|
Мамыр |
9 |
Жаңа жыл |
|
Сәуір |
26 |
Конституция күні |
VIII Рефлексия : «Бағдаршам» әдісі
Қызыл түс — Түсіндім
Жасыл түс — Түсінгендей болдым
Сары түс — Түсінбедім
IX Үйге тапсырма . мәтінді оқып, түсінгенін айту. Өзің білетін тағы қандай мерекелерді білесің жазып келу
X Бағалау Сабақтың тақырыбы: Заттың санын білдіретін сөздер
Абылай хан
Сабақтың мақсаты:
1.Оқушылар қазақ тарихында үлкен рөл атқарған мемлекет қайраткері, қол бастаған Абылай хан туралы білетіндерін жаңа мағлұматтар мен кеңейтеді. Заттың санын білдіретін сөздерді тауып, ажырата білуге дағдыланады.
2.Оқушылар әңгімені түсініп оқуға,тарихи деректерді тиімді
пайдалана білуге,өз бетімен жұмыс істей білу дағдыларын дамытып,сөйлеу шеберліктерін арттырады.
3.Оқушылар өз елін,жерін сүюге,патриоттық сезімге тәрбиеленеді.
Сабақтың түрі : Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: топқа бөлу, сұрақ — жауап, әңгімелеу, дамыта оқыту әдісі
Сабақтың көрнекілігі:
Абылай ханның, Н. Назарбаевтың портреттері, «қара жәшік», сабақтың пизентациясы
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі. Топқа бөлу (уш түсті кәмпиттер арқылы оқушыларды топқа бөлемін. Әр кәмпитте үй тапсырмасын сұрауға арналған тапсырмалар берілген)
II.Үй тапсырмасын сұрау.
1. Жуан және жіңішке дауысты дыбыстарды ата.
2. Заттың атын білдіретін сөздер қандай сұрақтарға жауап береді
3. Іс қимыл әрекетті білдіретін сөздер қандай сұрақтарға жауап береді
4. Тасымал дегеніміз не?
5. Ең алғаш мектеп ашқан қазақтың ақыны? Қай өлеңін жаттадың?
6. Адам бойындағы асыл қасиеттер туралы айтылатын шығарма қалай аталады? Авторы кім?
ІІІ. Жаңа сабақ қай жыл мезгілінде қандай мереке болады?
Қара жәшік ортаға әкелінеді. Жәшіктің ішінде мереке күндерінің суреттері немесе мерекеге байланысты суреттермен заттар болады. Оқушылар заттардың немесе суреттердің қай мерекемен сәйкес келетінін айтуы тиіс.
1-2 қаңтар — жаңа жыл
8 наурыз — халықаралық әйелдер мерекесі
22 наурыз — ұлыстың ұлы күні
1 мамыр — бірлік күні
9 мамыр — жеңіс күні
30 тамыз — конституция күні
1 қыркүйек — білім күні
16 желтоқсан — тәуелсіздік күні
-балалар біздер осы айтулы мерекелердің күндерін немен белгілеп отырмыз(сандармен) олай болса сандарға қатысты ережені қай топ айтады (оқушылардың жауабы)
IV. Шығармашылық тапсырма
Алдын ала екі оқушыға белгілі бір тақырып бойынша мәлімет жинап келу тапсырылады. Сол жұмысын оқушыларға таныстырады.
1. Ел қорғаған ер бабам — Абылай!
Абылай хан
(өз аты Әбілмансұр, 1711-1781жж)
Орта жүз ханы Абылай 15 жасында қазақтың жоңғарларға қарсы соғысына қатысып, асқан ерлік көрсетті«Ақтабан шұбырынды» жылдарында жетім қалып, үйсін Төле бидің қолына келеді. Аш-жалаңаштықтан жүдеген өңіне, өсіп кеткен шашына қарап Төле би оған «Сабалақ» деп ат қойып, түйесін бақтырады. Әбілмәмбет төренің жылқысын да бағады.
1771 жылы Әбілмәмбет хан өлгеннен кейін Абылай хан сайланды. Жоңғар хандығына қарсы үш жүздің басын қосып, біріктіруде Абылай зор еңбек атқарады.
Қазақ хандығында хан сайлаудың өз дәстүрі болған. Қазақ хандары еуропалық корольдер сияқты мұрагерлік жолмен таққа ие болмаған, олар бірнеше бәскелесімен ашық, әділ сайлауға қатысатын. Хандық билікке үміткерлер тек қана төре тұқымынан шыққан ақсүйектер, яғни Шыңғыс ханның ұрпақтары ғана бола алатын.
Хан сайлау рәсімі жұма күні өтетін. Ханды халық ашық дауыс беру арқылы сайлаған. Ақ киіз төселіп, екі құрметті ақсақал ханды киізге отырғызған. Кейін ең құрметті сұлтандардың, билердің, байлардың және батырлардың арасынан төрт адам шығып ақ киізде отырған ханды үш рет жоғары көтеретін. Осы сәттен бастап хан ресми түрде сайланды деп жарияланған
2. Егемен елімнің ертеңін ойлаған — Елбасы
Нұрсұлтан Назарбаев 1940 жылы 6 шілдеде Алматы облысының Қарасай ауданына қарасты Шамалған ауылында Әбіш пен Әлжанның отбасында дүниеге келген. Еңбек жолын 1960 жылы Теміртау қаласындағы Қарағанды металлургия комбинатында қатардағы жұмысшы болып бастап, домна пешінің аға газдаушылығына дейінгі жолдан өтті. Қазақстан Республикасының Елбасына дейін көтерілген.
Н. Ә. Назарбаев осындай тамаша жетістіктер деңгейіне бірден қолы жеткен жоқ. Кішкентай кезінен бастап, түрлі қиындықтарды бастан кешірген.1991жылы Республика жұртшылығы тұңғыш рет Нұрсұлтан Әбішұлы. Назарбаевты республикамыздың Президенті етіп сайлайды.
1992 жылы ту, елтаңба, әнұран бекіді. 1991жылы Республика жұртшылығы тұңғыш рет Нұрсұлтан Әбішұлы. Назарбаевты республикамыздың Президенті етіп сайлайды.
1992 жылы ту, елтаңба, әнұран бекіді
- Міне,балалар Абылай ханның кім екенін білдік. Олай болса қазақ
хандығының биыл құрылғанына неше жыл толайын д
