Қазақстан,Алматы облысы, Ескелді ауданы
"Қарабұлақ орта мектебі мектепке дейінгі шағын орталығымен" КММ
Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Махамбетова Роза Қайырбекқызы
Цель:
1. Расширение и углубление знания учащихся о памятниках Казахстана.Формировать потребность в сохранении исторических и культурных памятников родной земли.
2. Развивать интерес к чтению документально-исторической литературы.Научить ребят видеть и ощущать красоту родного края.
3. Воспитание чувства любви и гордости за свою Родину.
Форма проведения: конкурс мультимединых презентации о Казахстане посвященный ко Дню Независимости Республики Казахстан
Оформление: Мультимедийная презентация; видеофильм «Мангыстау земля миражей»
Язык: казахский, русский.
(2 ведущих по-очередно информирует о памятниках и памятных местах Республики Казахстан, а также рассказывают историю и информации о памятниках)
Ведущий (1-слайд)
Қазіргі Қазақстан территориясы екі ежелгі мәдениеттің тоғысқан жерінде орналасқан — көшпенді және отырықшыл. Олар көптеген ғасырлар бойы қатар өмір сүріп келген, үздік материалды және рухани жетістіктермен бөліскен. Бұл жерде көп халықтар, ежелгі өркениеттер мәдени ескерткіштері пайда болған.
Ведущий(2-слайд)
Казахстан — это территория древних цивилизаций.
Наша страна знаменита своими историческими памятниками — курганами, развалинами древних поселений, крепостями, мавзолеями и древними городищами.
Ведущий(3-слайд)
Қазақстанда 25 мыңға жуық тарихи ескерткіштер бар. Олардың бәрі мемлекеттің қорғауына алынған.
Ведущий
Памятники Республиканского значения — 30. Из них:
Акмолинская область — 1
Ақтөбе облысында — 2
Алматинская область — 3
Атырау облысында — 1
Жамбыл облысында - 6
Западно-Казахстанской области - 1
Кзылординской области — 6
Мангыстауской области — 1
Оңтүстік Қазақстан облысында - 7
Шығыс Қазақстан облысында - 2
Ведущий
Вместе с этим есть и природные памятники, памятники великим личностям, но и за пределами нашей республики.
Мы сегодня на этом вертолете будем путешествовать во многих памятних местах нашей необъятной страны.
Ведущий (4-слайд)
Күлтегін ескерткіші
Күлтегін — көшпенділер тарихындағы ең көрнекті көсем, баһадүр тұлғалардың бірі.
Ескерткiштiң жоғарғы жағы бес бұрышты, қырларында айдаһардың суреттерi мен қаған таңбалары бейнеленген. Екiншi жағында ескерткiштiң орнатылған күнi — бiрiншi тамыз, 732 жыл деп жазылған.
Ведущий (5-слайд)
Қызылорда облысындағы б.з.д. IV-II ғғ Баланды-II ескерткіші - кірпіштен жасалған әлемдегі алғашқы күмбездердің бірі.
Ведущий (6-слайд)
Нынешний мавзолей над могилой Ходжи Ахмеда Яссави был воздвигнут 233 года спустя после его смерти по приказу Тимура. Тимур в многочисленных кровопролитных битвах сокрушил могущество Золотой Орды, сжег ее столицу — город Сарай-Берке и в честь своей победы решил построить на месте пришедшего в ветхость старого мавзолея Ходжи Ахмеда Яссави новый грандиозный мемориальный комплекс.
Ведущий (7-слайд)
Тайқазан. Қожа Ахмет Яссауи ғимаратындағы бағалы ескерткіштердің бірі — тайқазан. Өзі екі тонналық қазанға үш тонна су сыяды.
Ведущий (8-слайд)
Мавзолей Карашаш ана расположен в кишлаке Сайрам. Карашаш ана - мать Ходжи Ахмеда Яссави, ее настоящее имя - Айша хатун, и она является дочерью популярного в Сайраме Мусо шейха. Карашаш ана достойно воспитала своего сына - знаменитого суфия Ходжу Ахмеда Яссави. В прошлых веках он был разрушен и перестроен в XIX веке.
Ведущий (9-слайд)
Маңғыстау ескерткіші - өзіндік, автономды сәулет стилінің әлемде қайталанбас дамуы.
Ведущий (10-слайд)
Тараз қаласынан батысқа қарай 20 шақырым жерде, ертеден гүлденген сауда жолының бойында, жазба деректерде Х ғ-дан белгілі ортағасырлық Джувикат қаласының маңында орналасқан. Ол Айша Бибі кесенесі жанындағы Бабаджа Хатун кесенесімен бірге мемориальды культтік кешенді құрайды.
Ведущий (11-слайд)
Мавзолей Айша-биби –уникальный и интереснейший памятник архитектуры XII века, не имеющий аналогов в архитектурно-строительной культуре Казахстана и Средней Азии. Мавзолей декорирован великолепной по красоте сплошной облицовкой из терракотовых плит, украшенной орнаментами 60 видов.
Ведущий (12-слайд)
Абат-Байтақ - Ақтөбе облысының Қобды ауданындағы Бесқопа ауылының шығысынан он екі шақырым жерде орналасқан Батыс Қазақстандық жалғыз мүсін ескерткіш.
Ескерткіш атақты философ Асан қайғының ұлы Абатқа арналған.
Ведущий(13-слайд)
Недалеко, в 2-х километрах, от городища Отрар находится мавзолей проповедника Ислама, религиозного мистика жившего в XII в. Арыстанбаб .
В мавзолее Арыстанбаб похоронен учитель и духовный наставник Х.А. Яссави. Мавзолей представляет собой усыпальницу и поминальную мечеть и является местом паломничества мусульман.
У мавзолея есть старинный колодец с целебной водой. Люди набирают ведрами и пьют, считается что она излечивает от многих болезней.
Ведущий (14-слайд)
Қозы Көрпеш — Баян сұлу кесенесі. Халық аңызы бойынша Қозы Көрпеш — Баян Сұлу күмбезіне қалаған тасты басқа бір таудан әкелген. Тау мен Аякөз өзенінің екі арасына көптеген тайпалардың мыңдаған кісілері атпен тізбектелі шеп құрып, тасты бір қолдан, бір қолға беріп , жеткізіп тұрған. Аякөздің биік белесіне күмбез орнатады. Ол күмбез әлі тозған жоқ, оларды ұмыттырмай, артында белгі болып келеді.
Ведущий (15-слайд)
Әлемге танымал Жидебайдағы Абай мен Шәкәрім кесенесі
Ведущий (16-слайд)
Мавзолей Енлик и Кебека.
Ведущий (17-слайд)
Қорқыт ата кесенесі. Өлімнен қашып, құтылатын жер таппаған Қорқыт «өлмейтін нәрсе жоқ екен» деген қорытындыға келіп, қалған өмірін қобыз тартумен өткізеді. Өлмеуді, мәңгілік өмірді аңсап, өмір жырын қобызында сайратады. Соңында Сырдың суының бетіне кілемін жайып жіберіп, соның үстінде отырып, күндіз-түні ұйықтамай, қобызымен күңірентіп, өмір күйін тартады. Көзін ілмей, әбден шаршаған Қорқыттың мүлгіп кеткен сәтінде аспаннан түскен қарақұрт шағып өлтіріпті
Ведущий (17-слайд)
Памятник представляет собой четыре вертикальных стелы из железобетона, высотой 8 метров, с раструбами в верхней части. Каждая стела ориентирована по сторонам света. В этой части, где сходятся раструбы, находится орган из 40 металлических труб. При ветре он издает звуки, напоминающие звучание кобыза.
Ведущий (18-слайд)
Алтын адам
1960 жылы Есіктен табылған бұл ескерткіштің ерекшелігі: осыдан 2500 жыл бұрын жерленген адамның киімі түгелдей алтынмен апталған.
Ведущий (19-слайд)
Главный храм Туркестанско-Ташкентской иерархии с 1907 по 1916 года. Строительство постоянного Кафедрального собора в Верном - целая эпопея, длившаяся 34 года. Еще первый архипастырь Софоний в 1873 году говорил о недостатках Софийской церкви в Большеалматинской станице и непригодности ее выполнять функции Кафедрального храма.
Ведущий (20-слайд)
Жаркентская мечеть
Построена в 1887-1895 годах на пожертвования переселившихся из Кульджи уйгур. Инициатором строительства был известный уйгурский предприниматель, купец первой гильдии Вали Ахун Юлдашевым, он же и сделал основной взнос.
Все деревянные соединения осуществлены способом оригинальных вырубок без применения гвоздей.
Ведущий (21-слайд)
Давайте теперь переходим на страницу природных памятников Казахстана
Ведущий (22-слайд)
Государственный памятник природы РК— особо охраняемая природная территория, включающая отдельные уникальные, невосполнимые, ценные в экологическом, научном, культурном и эстетическом отношении природные комплексы, а также объекты естественного и искусственного происхождения, отнесенные к объектам государственного природно-заповедного фонда.
Ведущий
В Казахстане на сегодняшний день имеется 26 памятников природы республиканского значения. Некоторые из них: Зелёный мыс, Сосновый бор, Поющие барханы, озеро Балхаш, националный парк Боровое, гора Белуха, и др.
Ведущий (23-слайд)
Ұлы тұлғалардың ескерткіштері өз алдына бір төбе деуге болады. Қазақстанның әр түкпірінде елінің бостандығы, бірлігі үшін күрескен хандар, батырлар, билерге, қоғам және мәдениет қайраткерлеріне, ақын-жазушыларымыз бен еңбек ерлеріне т.б. қойылған ескерткіштер жетерлік.
Ведущий (24-слайд)
Государством в рамках реализации программы «Культурное наследие» ведется работа по восстановлению памятников за рубежом. Успешно осуществлены реставрация мавзолея Султана Аз-Захир Бейбарса в Дамаске, мечети Султана Бейбарса в Каире, строительство историко-культурного центра и мавзолея Аль-Фараби в Дамаске.
Ведущий
Исторически так сложилось и тому есть множество причин, что на территории Казахстана и за пределами его сформировалось большое количество достопримечательностей.
Ведущий (25-слайд)
Тәуелсіз Қазақстан тарихында алғаш рет еліміздегі ескерткіштердің масштабты инвентаризациясы өткізілді және республикалық (218 нысан) және жергілікті (11 277 нысан) маңызы бар тарих пен мәдениет ескерткіштерінің Тізімі қабылданды.
Ведущий (26-слайд)
Уникальные исторические и архитектурные памятники делают наш край одним из крупных культурных центров Казахстана.
Ведущий
Прекрасное — близко, и как гласит народная мудрость «Лучше один раз увидеть, чем сто раз услышать».
Ведущий
В заключении нашего путешествия хотим сказать, что мы, будущее поколение, будем вносить свой вклад для сохранения и улучшения памятников предков, потому что это - достояние нашей страны.
Ведущий (27-слайд)
Спасибо за внимание! С Праздником!
Ведущий
Көңіл қойып тыңдағандарыңызға рахмет. Мереке құтты болсын!
